Trabzon il merkezindeki şantiyelerde çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanım bilincinin belirlenmesi

Abstract

Dünyada ve ülkemizde, iş kazaları sonucunda meydana gelen ölüm ve yaralanmalar birçok araştırmaya yön vermiş önemli bir konudur. İş kazalarının, kaza geçiren kişiye ve ailesine verdiği zararın yanında işletmeye ve ülke ekonomisine verdiği zararlar çok büyük boyutlara ulaşabilmektedir. İş kazaları, işin devamlılığını, üretimi, verimliliği ve iş gücü kaybını etkilemesinden dolayı çok önemlidir. İnşaat sektörü en çok iş kazası yaşanan sektörlerden biridir. Sektörde iş kazalarının çok yaşanmasının başlıca nedenleri çalışma koşullarının zor ve değişken olmasıdır. İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda tutumları, çalışma şartlarının iyileştirilmesi, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitilerek bilinç oluşturulması, çalışma ortamında alınacak toplu koruma önlemleri ve toplu koruma önlemlerinin tamamlayıcısı kişisel koruyucu donanımların, etkin bir şekilde kullanılması iş kazalarının önlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada, inşaat sektöründe çalışan işçilerin, kişisel koruyucu donanımları kullanım durumlarının ve bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla Trabzon ilinde bina inşaatında çalışan işçilere anket uygulaması yapılmıştır. Anket uygulaması rastgele seçilen 30 farklı şantiyede 398 işçiyle yüz yüze yapılmıştır. Elde edilen veriler, SPSS paket programı ile analiz edilerek değerlendirilmiştir. Veriler, sıklık analizleri, çapraz tablolar ve Ki-kare testi uygulanarak grafikler yardımıyla ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda, çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeterli bilgilendirmenin yapılmadığı ve çalışanlarda iş sağlığı ve güvenliği bilincinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Çalışanların birçoğunda kişisel koruyucu donanım kullanımının baret ve iş ayakkabısı ile sınırlı kaldığı ve kişisel koruyucu donanım kullanımına işveren tutumunun etkisinin büyük olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, kişisel koruyucu donanımların çalışma temposunu negatif yönde etkilediği ve bu durumun kullanım oranını düşürdüğü tespit edilmiştir. Deaths and injuries, caused by occupational accidents, are significantly important matters, and have been the subject of many researches, in our country and throughout the world. These accidents can cause important damages to the person involved, their families, as well as the company and the country's economy. Occupational accidents are substantial in terms of the work's persistence, productivity, and workforce loss. Construction industry has a high rate of work accidents and as a result of this, bad reputation. Major reasons of these accidents can be identified as; bad and unstable working conditions. In order to prevent work accidents; employers' manner of occupational health and safety, providing better working environment conditions, increasing occupational health and safety awareness of the workers by education, working environment precautions, and effective usage of personal protective equipments, have significant importance. In this study, the present situation of personal protective equipments usage of construction industry workers and the influencing factors to usage of such equipments rate will be investigated with the aid of surveys that were undertaken in randomly selected 30 construction projects in Trabzon city. 398 workers participated in face-to-face survey. The collected data from surveys got analysed and evaluated by SPSS packaged software. The outcomes were examined with the help of the graphs by using, frequency analysis method, cross tabulation, and chi-square test. The studies reveal, inadequate informing workers of occupational health and safety, and the lack of occupational health and safety awareness of workers. The personal protective equipment usage rate is significantly low and the employers' approach on such matter is substantially important and effective. Personal protective equipment usage is mostly limited with usage of safety helmet and safety boots. In addition to this, the studies reveal that work performance is affected negatively by the usage of personal protective equipment.