Kuzey Anadolu fayı üzerinde Niksar-Suşehri arasındaki alanın CBS tabanlı heyelan duyarlılık analizi

Abstract

Bu çalışmada, Kelkit çayı vadisi içerisindeki Niksar'ın güneydoğusu, Reşadiye, Koyulhisar, Suşehri'nin kuzeybatısı ve çevresine ait 1445 km2' lik bölgenin istatistiksel yöntemlerle heyelan duyarlılık değerlendirmesi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 1/25.000 ölçekli jeolojik haritalar ve topoğrafik haritalar temel veri grubu olarak kullanılmıştır. Heyelan envanter haritaları arazi çalışmaları ile tespit edilen heyelan verileri ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nden alınan heyelan verileri kullanılarak hazırlanmıştır. MTAGM'den alınan veriler sayısallaştırılarak litoloji sınıfları, topoğrafik haritalar sayısallaştırılarak elde edilen sayısal yükseklik modelinden de yükseklik, yamaç eğimi, yamaç yönelimi verileri üretilmiştir. Topoğrafik verilerden de yararlanılarak faya yakınlık, yola yakınlık, akarsuya yakınlık, drenaj yoğunluğu ve fay yoğunluğu verileri elde edilmiştir. Bu veriler, frekans oranı, lojistik regresyon ve bulanık mantık analiz yöntemleri ile değerlendirilerek heyelan açısından duyarlı alanlar belirlenmiş, heyelan duyarlılık haritaları elde edilmiştir. Elde edilen duyarlılık haritaları, çok az duyarlı, az duyarlı, duyarlı, yüksek duyarlı ve çok yüksek duyarlı olmak üzere 5 farklı duyarlılık sınıfına ayırt edilmiştir. İnceleme alanı D1'deki heyelanlı alanların %68'i, %59'u, %53'ü ve inceleme alanı D2'deki heyelanlı alanların %79'u, %72'si, %61'i sırasıyla frekans oranı, bulanık mantık ve lojistik regresyon yöntemleriyle belirlenen yüksek ve çok yüksek duyarlı sınıflarına düşmüştür. Bu veriler ışığında, üretilen duyarlılık haritalarının kullanılabilir olduğu, frekans oranı yönteminin gerçeğe en uygun yöntem olduğu sonucuna varılmıştır In this study, landslide susceptibility assessment of the 1445 km2 area in the Kelkit River valley including southeast of Niksar, Reşadiye, Koyulhisar, northwest of Suşehri and its surroundings was carried out by statistical methods. In the study, 1/25.000 scale geological maps and topographical maps were used as basic data group. Landslide inventory maps were prepared by using landslide data determined by field surveys and landslide data taken from General Directorate of Mineral Research and Exploration. Lithology classes were obtained by digitizing geological data; and elevation, slope, and aspect data were produced from digitized topographical data. Distance to the fault, distance to road, distance to streams, drainage density and fault density data were obtained by using topographic data. These data were evaluates with frequency ratio, logistic regression and fuzzy logic methods and sensitive areas by the landslide point of view were determined, and landslide susceptibility maps were obtained. Landslide susceptibility maps were divided into five susceptibility regions as very low, low, moderate, high and very high. By using frequency ratio, fuzzy logic and logistic regression methods; 68 %, 59 % and 53 % of the landslide areas in the study area D1 were detected as highly or very highly susceptible classes, respectively. Same percents were 79 %, 72 % and 61 % for the study area D2. Based on these data; it is concluded that produced susceptibility maps are usable, and the frequency ratio method has given most reasonable and true results.