Katılımcı turizm planlaması yaklaşımı ile Amasya kent örneğinde mekansal ve senaryo analizi

Abstract

Bu çalışmada katılımcı ve sürdürülebilir turizm planlaması yaklaşımı dâhilinde; Amasya kentine özgü turizm senaryoları oluşturularak farklı nitelikte turizm koridorları önerilerek CBS ortamında 'Amasya Kenti Turizm Bilgi Sistemi (AKTBS)' modeli geliştirilmiştir. Bu kapsamda; kentte yapılan mevcut turizm tipleri ve turizme dair sorunları ortaya koymak için yerel halktan 400 kişi, kente gelen turist tiplerini, kentte gerçekleştirilen turizm tiplerini, turistlerin kentte ortalama kalış sürelerini, turistlerin tercih ve beklentilerini belirlemek için yerli turistten 725 kişi, yabancı turistten 150 kişi olmak üzere toplam 1275 kişiyle yüz yüze anket çalışması (soru kâğıdı tekniği), 55 paydaşla yüz yüze görüşme, kentin turizm alanındaki güçlü ve zayıf yönleri ile karşı karşıya bulunduğu fırsat ve tehdit unsurlarını ortaya koymak için turizm alanında uzman 95 kişiyle GZFT anketi, GZFT anketinin nesnel bir şekilde değerlendirilmesi ve ortak fikir birliğinin sağlanması için paydaşların katılımıyla 'Amasya Kenti Peyzaj Bileşenlerinin Turizm Açısından Değerlendirilmesi (AKPBTAD)' Çalıştayı gerçekleştirilmiştir. Katılımcı yaklaşım tekniği kullanılarak elde edilen bulgular dâhilinde, turistlere yönelik günübirlik ve 3 günlük turizm senaryoları ile 'Kültür Koridoru', 'Doğa Koridoru', 'Sağlık Koridoru', 'İnanç Koridoru' ve 'Yöresel Yemek Koridoru' olmak üzere farklı nitelikte turizm koridorları oluşturulmuştur. Ayrıca, kent merkezinde turizm bileşenleri açısından önemli 98 nokta, 36 adet taksi durağı, 49 adet konaklama tesisi, 54 adet okul olmak üzere toplam 237 nokta ve 30 adet güzergaha ait koordinatlar, açıklayıcı bilgiler, fotoğraflar, turistlerin istekleri ve beklentileri doğrultusunda oluşturulan farklı turizm senaryoları ArcGIS 10.5 programına aktarılmıştır. CBS araç olarak kullanılarak ArcGIS 10.5 programına aktarılan verilere 'Mekânsal ve Senaryo Analizleri' ile 'Yoğunluk Analizi' yapılmıştır. AKTBS ile turistlere kendileri için uygun senaryoya kolaylıkla erişme, sorgulama ve ulaştıkları bilgileri görsel olarak görüntüleme imkânı sunulduğu bir model uygulanmıştır.