Karadağ kütlesi doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link) ağaçlandırmalarında kök, toprak ve ölü örtüdeki karbon ve azot birikiminin ekolojik olarak değerlendirilmesi

Abstract

Orman ekosistemlerinde biyokütle, karbon ve azot miktarlarının belirlenmesi küresel ısınmanın artış gösterdiği çağımızda önemlidir. Bu çalışmada; Doğu Ladini (Picea orientalis (L.) Link) ağaçlandırma alanlarında toprak, ölü örtü ve köklerin karbon ile azot miktarları üzerine farklı meşcere gelişme çağlarının, bakının yanında arazi eğiminin etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla çalışma Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü Akçaabat ve Vakfıkebir Orman İşletme Şefliği sınırları içerisindeki Karadağ dağlık kütlesinde 98 adet örnek alanda gerçekleştirilmiştir. Seçilen bu örnek alanlarda yükselti, eğim, bakı, kapalılık ve meşcere gelişme çağları belirlenerek, ağaçların çapları (d1,3) ölçülmüştür. Ayrıca örnek alanlardan toprak, kök ve ölü örtü örnekleri alınarak laboratuvarda analizleri gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, Doğu Ladini ağaçlandırma alanları topraklarındaki ortalama karbon stoğu 35,7 t/ha, azot stoğu 2,7 t/ha olarak bulunmuştur. Ayrıca ölü örtü biyokütlesi, karbon ve azot stokları sırasıyla 12 t/ha, 4,1 t/ha ve 0,2 t/ha olarak tespit edilmiştir. Kök biyokütlesi karbon ve azot stokları ise sırasıyla 23,2t/ha, 9,8 t/ha, 0,2 t/ha olarak tespit edilmiştir. Güneyli bakılara gidildikçe ve arazi eğimi arttıkça topraklardaki kum oranlarının arttığı bulunmuştur. a çağı topraklarının karbon ve azot içeriği en düşük olduğu belirlenmiştir. OT (Orman içi açıklık) alanları toprak, kök (kılcal ve kalın) azot stok ve içerikleri ağaçlandırma alanlarından yüksek olduğu bulunmuştur. Meşcere gelişme çağının artışıyla kök ve ölü örtü biyokütlesi ayrıca kılcal kök karbon içeriği genel itibariyle arttığı belirlenmiştir. İnce kök azot ve karbon içeriği de en yüksek bc çağında belirlenmiştir. Tüm bu sonuçlara ek olarak güneyli bakılara gidildikçe bazı çap kademelerindeki kök biyokütlesi, depolanan karbon ve azot miktarının yanında topraklardaki azot içeriğinin arttığı bulunmuştur.