Kent ağaçlarında iyileştirme çalışmalarının değerlendirilmesi: İstanbul örneği

Abstract

Kent ağaçlarında iyileştirme uygulamalarının değerlendirildiği bu çalışmada; İstanbul İlinde ağaçlara uygulanan restorasyon çalışmalarının başarısı ve ilgili gurupların görüşleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın arazi aşamasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü Budama ve Restorasyon Şefliği tarafından 2001 yılından itibaren yapılan tüm ağaç restorasyon çalışmalarının yapıldığı 9 alana gidilerek, İstanbul'u temsil edecek şekilde örneklenmiştir. Ağaçların anıtsal niteliği, hastalık dereceleri, sağlık durumu, bulunduğu mekan, insan ve çevre faktörü göz önünde tutularak toplam 67 adet örnek ağaç seçilmiş ve ilk çalışma yılındaki durumu ile 2011 yılındaki durumları karşılaştırılarak incelenmiştir. Bu amaçla hazırlanan `Ağaç Gözlem Kartı' her bir ağaç için değerlendirmeye alınmıştır. Bu değerlendirmede; ağaç türü, mevkii, yaş, tepe çapı, tepe tacı uzunluğu, tepe başlangıç yüksekliği, tepe izdüşüm alanı, tepe tacı yoğunluğu, boyları, çevreleri, çapları, yara/kovuk boyutları, gövde yapıları, sürgün durumları, uygulanan müdahale şekli belirlenmiştir. Bununla birlikte restorasyon çalışmalarının değerlendirilmesinde kullanmak üzere işin uygulayıcılarıyla ve akademisyenlerle yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak mülakat soruları uygulanmıştır. Bu bağlamda araştırma kapsamında, restorasyonu yapılmış ağaçların; genel durumları, gereksinimleri ile sorunları incelenmiştir. Çalışma sonucunda yara, çürük ve kovuk olan ağaçların sağlıklı şekilde yaşamlarına devam edebilmelerinde, bulunduğu ortam koşullarının önemli bir faktör olduğu sonucu çıkmıştır. Bu noktadan hareketle ağaçlardaki kentsel baskılara karşı kontrolün sağlanması gerekliliğine dikkat çekilmiş ve ortaya çıkan sorunlara çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.