Yapıların projeleri üzerinden yangın güvenlik analizinin bilgisayar modeli ve programı

Abstract

Yapılarda yangın güvenliği sağlanmasının eğitimde yeterince yer almaması, yapılarda yangın güvenliğine yönelik yönetmeliklerin gereği gibi uygulanmaması ya da yangın güvenliği açısından yapıları denetleyen mekanizmanın yeterince işlememesi nedeniyle acı kayıplarla sonuçlanan yangın olayları ortaya çıkmaktadır. Ne yazık ki mimari anlamda yangın güvenliği, tasarımcıların duyarlılığına bırakılmıştır. Bu noktada ise yangın güvenliği bilincinin yeterince gelişmemiş olması, konuyla ilgili bilgi alınabilecek zaten kısıtlı olan kaynaklara ve standartlara ulaşmakta ki zorluklar ve birde ekonomik kaygı içerisinde olan tasarımcının konuyla ilgili bilgi edinmeye harcayacağı zamanı hesaba katması, yapılarda yangın güvenliğinin göz ardı edilmesine yol açmaktadır. Bunlar göz önüne alınarak, mimari tasarım aşamasında mimarlara düşen sorumluluğun ortaya konması ve konu hakkında bilgilendirilerek, neler yapılabileceğinin net bir şekilde ifade edilmesi, bu tezin ilk çıkış noktası olmuştur. "Uzman (Expert) Sistemler" yaklaşımı ile oluşturulan modelin, öncelikle tasarımı yapılacak olan yapının, yangın güvenliği açısından irdelenmek üzere yapısal özelliklerini belirlemesi, sonra bu özelliklere bağlı olarak yangın güvenliği açısından o yapıda alınabilecek önlemleri tasarımcıya sunması amaçlanmaktadır. "Uzman sistem" özel bir alandaki sorunları çözmek için uzman bir insan gibi davranan bilgisayar programıdır. Modelde yer alan önlemler, daha önceden yapılarda yangın güvenliği konusunda yapılan çalışmalar, hazırlanan yönetmelikler ve standartlar değerlendirilerek belirlenmiştir. Modelin kullanımı sırasında herhangi bir ek kaynak araştırmasına gerek duyulmamaktadır. Tasarımcının karşısına, yapısının yapısal özelliklerini belirlemeye yönelik sorular ve cevap aralıkları çıkmaktadır. Yapısının içerisinde yer aldığı cevap aralığını işaretlemekten başka hiçbir şey yapmayacak olan tasarımcı, sonuçta tasarımını yaptığı yapıda yangın güvenliğinin sağlanması için, tasarım kararlarını yönlendirebilecek bir takım kurallara ulaşmaktadır. Bu kurallar uygulanması çok zor olmayan kurallar olup, tasarımı kökten değişikliğe uğratmayacaktır. Model iki proje üzerinde uygulanmış ve sonuca ulaşılmıştır.