Toplu konut yakın çevresinin mekan kalitesi açısından incelenmesi; TOKİ Trabzon uygulamaları örneği

Abstract

Değişen dünyamızda bireylerin de yaşama dair beklentileri değişime uğramaktadır. Artık bireyler yaşamlarını sürdürdükleri konutları sadece barınılacak yer olarak görmenin ötesine geçerek, her türlü gereksinimlerinin karşılandığı daha sağlıklı ve kaliteli yaşam alanları olarak görmek istemektedirler. Bu yaklaşım günümüz konut üretim biçimi olan, toplu konut alanlarının tasarımını da etkilemektedir. Çalışma kapsamında, toplu konut sektöründe en etkin rolü oynayan, bir devlet kurumu olarak Toplu Konut İdaresinin, hızla ürettiği toplu konutların yakın çevresine ait mekan kalitesinin değerlendirilebilmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede hazırlanan çalışmanın ilk bölümünde; çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi ile birlikte kalite ve kalite parametreleriyle ilgili literatürde yer alan kavramlar ve standartlar hakkında genel bilgiler verilmiştir. Ayrıca ülkemizde toplu konutun gelişim süreci ve Toplu Konut İdaresinin konut sektöründeki yeri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; Trabzon kent merkezinde ve merkezi etkileyen yakın çevresinde bulunan 7 adet toplu konut uygulaması araştırma alanı olarak seçilmiştir. Literatür araştırmasının ardından, konut yakın çevresine ait mekan kalitesinin değerlendirilebilmesi amacıyla kalite parametreleri belirlenmiştir. Belirlenen kalite parametrelerinin tümü, çalışma alanlarında anket tekniğiyle, kullanıcı tercihleri açısından sorgulanmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde; belirlenen kalite parametrelerinden nesnel parametreler, literatürde yer alan standartlar çerçevesinde, seçilen toplu konut uygulamaları üzerinde değerlendirilmiştir. Aynı zamanda anket verileri analiz edilmiş ve kullanıcı değişkenleri ile belirlenen kalite parametreleri arasındaki ilişki SPSS programı kullanılarak irdelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise; yapılan incelemeler ve değerlendirmelerin ardından elde edilen sonuçlara ve toplu konut yakın çevrelerinin daha kaliteli olması ve eksikliklerin giderilebilmesi adına önerilere yer verilmiştir.