Kentsel dönüşümlerde kentsel kimliğin sürdürülebilirliği: Trabzon Zağnos Vadisi kentsel dönüşüm projesi örneği

Abstract

Kent kavramı ilk bakışta modern kentlerin prototipi gibi görünse de aslında kimlik kavramının sorgulandığı bir alan haline gelmiştir. Küresel dünyanın hızla kimliksiz dünyaya dönüştüğü çağımızda belki de bundan en çok etkilenen kavramların başında ?kentsel kimlik? kavramı gelmektedir. Kenti görmeyenlerin bile zihinlerinde o kentle ilgili çağrışım yapan değerler bütünü olarak tanımlanan ?kentsel kimlik? kavramı günümüzde yalnızca bazı kentlerde form bulmaktadır. Bu kentlerin çoğunlukla kentsel sorunlarını çözmüş modern Avrupa kentleri olduğunu görmekteyiz. Kentsel kimliğini günümüze kadar koruyup getiren bu kentler aynı zamanda dönüşüm projelerinin de yoğunlukla uygulandığı kentlerdir. Kentsel sorunlarını yeni yeni ele alıp çözmeye çalışan diğer dünya kentlerinde ise kentsel dönüşüm projeleri; küreselleşme ve onun getirdiği yaşam koşullarıyla giderek yok edilen ya da terk edilen tarihsel bölgelerde yoğunlaşmaya başlamıştır. Kentlerin tarihi bölgelerinin yaşadığı bu yıkım aynı zamanda kentlinin ve kentin de tarihle bağlarının koparmaktadır. Kimlik ve kentsel kimlik kavramlarının tarihi referanslar olmaksızın ele alınamayacağı gibi tarihi ile bağları koparılmış bir kentinde kimliğinden bahsedilemez. Tarihi kentlerde gerçekleştirilen dönüşüm projeleri bu kimlik sorununa çözüm üretmekten uzak kaldığı için kentler hızla bir kimliksizleşme içine girmektedir. Bu bağlamda, çalışmanın amacı; kentsel dönüşüm projeleriyle birlikte ortaya çıkan kentsel kimlik sorununa sürdürülebilir çözüm önerileri geliştirmektir. Tez genel bilgiler, yapılan çalışma, bulgular, irdeleme, sonuçlar ve önerilerden oluşmaktadır. Genel bilgiler; Kentsel Dönüşüm Kavramı, Kimlik Kavramı, Sürdürülebilirlik Kavramı olmak üzere üç ana başlık altında ele alınmıştır. Yapılan çalışma bölümünde ise araştırma yöntem ve teknikler yer almaktadır. Bu bağlamda anket formu oluşturulmuş ve anketin uygulanacağı örneklern gurubu belirlenmiştir. Daha sonra hazırlanan anket formu belirlenen örneklem grubu tarafından cevaplandırılmış ve yanıtlar düzenlenerek, bilgisayar ortamına geçirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS istatistik programında Kikare, Çapraz Tablo analizi ve frekans tabloları yardımıyla irdelenmiş ve çalışmanın başlangıcında ortaya konan varsayımların gerçekliği araştırılmıştır. Bu bağlamda yapılan çalışmayla; bulgular, irdeleme, sonuçlar ve öneriler ele alınarak konuyla ilgili açıklamalar yapılmıştır.