Trabzon'un yüksek katlı konutlarında "Tasarım ve Strüktür" bakımından merdivenler

Abstract

Nüfusu hızla artan ve ekonomik olarak gelişmekte olan ülkemizde, köyden kente göçle birlikte büyük şehirlerde konut ihtiyacı giderek artan bir sorun olmuştur. Kentsel konut üretimi için gerekli olan ve devlet tarafindan sağlanan sosyal ve teknik altyapı maliyetleri oldukça yüksektir. Bu durum kentsel arazi oranının kısıtlanmasına ve dolayısıyla bu arazilerde yüksek katlı konut grupları oluşturulmasına neden olmaktadır. Ancak, içinde çok sayıda insanın yaşadığı yüksek katlı konutların, deprem, yangın, güvenlik, dolaşım ve benzeri sorunlarla karşı karşıya olduğu unutulmamalı; günümüz bilgi birikiminden de yararlanılarak bu sorunlar önemle ele alınmalıdır. Özellikle- konumlarıyla, planın içeriğmi belirleyen ve kullanmayla kaöar arasında düşey sirkülasyonu sağlayan merdivenlerin yüksek katlı konutlarda özenle çözülmesi gerekir. Bu çalışmada; Trabzon ilinde seçilen en az 5 katlı (zemin + 4 kat) konutlardaki betonarme merdivenler tasarım ve strüktürel özellikleri açısından araştırılmıştır. Bulunan sonuçların ileride yapılacak olan merdiven çözümlerine örnek oluşturabilmesi ve iyileştirilmesine yardımcı olunabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde, merdivenler ile ilgili literatür çalışması yapılmıştır. Merdivenin tarihçesi, bulunduğu yere bağlı olarak değişen biçimi, malzeme ve eğimi bu bölümde anlatılmıştır. Brinci bölüm yapılan alan çahşması île ilgilidir. Bu bölümde, seçilen 66 konut merdiveninin tasarım ve strüktürel özelliklerine ait tüm bilgiler hazırlanmış olan bir saptama formuna aktarılarak çizim ve grafiklerle sunulmuştur. Üçüncü bölümde, araştırmanın sonuçlarına yer verilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, konutta zemin katların ticari amaçlı kullanımından dolayı, merdiven girişlerinin iyi çözülmediği, merdiven elemanlarının hesaplanan boyutlara göre uygulanamaması nedeniyle oluşan boyutsal hataların kazalara neden olduğu, merdiven kovasında aydınlatma ve havalandırmanın yeterli olmadığı merdiven çözümleri için oldukça dar alanlar bırakıldığı, düz kollu dikdörtgen basamaklı merdivenlerin konutlarda en çok uygulanan merdiven biçimi olduğu görülmüştür.