41 derece kuzey enleminde (Trabzon'da) güneş enerjisi ile kereste (Doğu Ladini) kurutma olanaklarının araştırılması

Abstract

Higroskopik bir madde olan ağaç malzeme rutubet alıp verme sırasında boyutlarını üç yönde farklı olmak üzere değiştirir. Bu sebeple, ağaç malzemenin kullanıldığı yerde biçim değişikliği göstermemesi amacıyla kullanma yerinin bağıl nemi ve sıcaklığına uygun bir denge rutubetine kadar kurutulması gerekmektedir. Kerestenin teknik metodlarla kurutulması enerji harcaması gerektirmekte ve bu maksatla harcanan enerjinin esasını ısıtma oluşturmaktadır. Gönümüzde birçok alanda yaygınlaşan enerji tasarrufu ve alternatif enerji kaynaklarına yönelik araştırmalar kereste kurutmada da önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada, 41° kuzey enleminde yer alan Trabzon iklim şartlarında sera tipi güneş fırınlarının kereste kurutulmasında kullanılabilirliği araştırılmıştır. 3 *? 1.2 m kapasiteli ve 6 m*" toplayıcı alanına sahip güneş fırınında 50 mm kalınlıktaki Doğu Ladini (Picea Orientalis L. (Link.)) keresteleri 1 Haziran 1989 ile 31 Mayıs 1990 tarihleri arasında, yaz döneminde birer aylık, kıs döneminde ise ikişer aylık peryotlarda kurutulmuştur. Günes fırınında kurutma ile doğal kurutmanın karşılaştırılması maksadıyla aynı dönemde doğal kurutma denemeleri de yapılmıştır. Günes fırınında Nisan - Ekim arasındaki 7 aylık yaz döneminde, kereste bir ayda ortalama "Â 10.6, Kasım - Mart arasındaki S aylık kıs döneminde ise bir ayda ortalama 7. 18 rutubete kadar kurumuştur. Ayrıca kıs döneminde iki aylık kurutma peryodu sonunda kerestenin ortalama % 12 rutubete kadar kuruduğu gözlenmiştir. Açık havada yaz ve kıs dönemlerinde yapılan kurutma denemelerinde kereste sonuç rutubetleri arasında belirgin bir fark görülmemiştir. Trabzon iklim şartlarında kerestenin en çok 7. 15 sonuç rutubetine kadar kuruduğu ve bunun için 3 aydan fazla bir süreye ihtiyaç duyulduğu belirlenmiştir. Yapılan kurutma denemeleri sonucunda; Nisan - Ekim arasındaki aylarda güneş enerjisi ile kereste kurutmanın uygun koşullara sahip olduğu söylenebilir. Diğer taraftan 50 mm kalınlıktaki 1 m Doğu Ladini kerestesinin güneş fırınında kurutulması halinde teknik kurutmaya göre yaklaşık 550 kWh enerji tasarrufu sağlanabilmektedir.