Beyaz çürüklük mantarlarıyla inkübe edilmiş odun liflerinden tutkalsız lif levha üretim

Abstract

Bu tez çalışmasında; beyaz çürüklük mantarları ile inkübe edilmiş (50/50 ağırlıkça) sarıçam ve kavak odun lifleri karışımından biyo-bozunur lif levha üretimi ve levhaların fiziksel ve mekaniksel, özellikleri incelenmiştir. Bu amaçla odun lifleri Pleurotus ostreatus (PO), Ganoderma liquidum (GL) beyaz çürüklük mantarları 15 ve 30 gün bozunma sürelerine tabi tutulmuş, mantarla işleme tabi tutulan liflerden tutkalsız lif levha üretimi gerçekleştirilmiş ve levhaların direnç özellikleri kontrol levhasına göre değerlendirilmiştir. Kontrol lif levhası %12 üre formaldehit reçinesi kullanılarak hazırlanmıştır. Örneklere; yoğunluk, su alma, kalınlık artış oranı gibi fiziksel özelliklerini belirleyen testler yapılmıştır. Mekanik testler olarak eğilme direnci ve eğilmede elastikiyet modülü ile yüzeye dik çekme direnci testleri yapılmıştır. Beyaz çürüklük mantarlarının liflerin kimyasal özellikleri üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Bu amaçla alkol – benzen çözünürlüğü, holoselüloz, lignin, alfa selüloz tayini ve %1'lik NaOH çözünürlüğü yapılmıştır. Misel aşılanan liflerin ışık mikroskobu altında çekimleri ve FTIR analizleri ile levhaların SEM görüntüleri de bu çalışmada yer verilmiştir. Beyaz çürüklük mantarlarıyla işlem gören odun liflerinin holoselüloz oranları azalırken, alfa selüloz oranlarının arttığı belirlenmiştir. Lignin oranlarında da nispi bir artış görülmüştür. FTIR analizinde lif örneklerinin GL ve PO ile bozunma süresinin artmasıyla kontrol örneklerine göre lipitlerin, proteinlerin ve kitin piklerinin yüksekliği belirgin bir şekilde arttığı ortaya konmuştur. Işık mikroskobu altında incelenen miselli liflerin bozunma süresi arttıkça misel yoğunluğunun da arttığı belirlenmiştir. SEM görüntülerinde PO mantarı ile üretilen levhalarda ağ yapısı oluşturmadığı, GL mantarı ile üretilen levhalarda ise misel yoğunluğunun artmasıyla ağ yapısının arttığı tespit edilmiştir.