Trabzon-Vakfıkebir-Tonya üçgeninde yüzeyleme veren eosen yaşlı volkanik kayaçları keserek yerleşen sokulum kayaçlarının (daykların) petrografik, mineralojik ve kimyasal açıdan incelenmesi

Abstract

Bu çalışma Trabzon-Tonya-Vakfıkebir yörelerinde yüzeyleme veren Eosen yaşlı volkanik kayaçlar ve bunları kesen bilinmeyen yaştaki daykların petrografik, jeolojik ve petrolojik özelliklerine odaklanır.Doğu Pontid Magmatik Arkı'nın Kuzey Zonu'nda yer alan çalışma alanında, Eosen istifi bazaltik karakterli yastık lavlar ile başlar ve üste doğru aglomera ve tüflere geçer. Tüm bu kayaçlar bilinmeyen yaştaki bazaltik dayklar tarafından kesilirler. Hem Eosen volkanikleri ve hem de onları kesen dayklar mikrolitik porifirik dokuya sahiptir. Plajiyoklas ve klinopiroksen ana bileşenlerdir. Olivin ve lösit ise daha az oranlarda bulunur. Kalsit ve Zeolit bu kayaçlarda ikincil mineral olarak bulunur.Eosen volkanikleri ve dayklar oldukça benzer jeokimyasal özellikler sunarlar. Bu kayaçlar düşük-orta K2O içerikleri ile kal-alkali karaktere sahiptirler. Harker değişim diyagramlarında SiO2 ye karşı Na2O, K2O ve Al2O3 pozitif korelasyon gösterirken, CaO ve MgO negatif korelasyon sunar. Bu negatif ve pozitif trendler plajiyoklas, hornblend, Fe-Ti oksit ve apatit gibi minerallerin fraksiyonel kristalleşmesinin bu kayaçların gelişiminde önemli bir rol oynadığını gösterir. Bununla birlikte, iz elementler SiO2 ile belirgin korelasyonlar göstermez. Bu durum kayaçların gelişiminde kabuksal kirlenmenin varlığına işaret etmektedir. Her iki kayaç grubu kondirit ve N-Tipi MORB'a göre normalleştirilmiş iz element dağılım diyagramlarında negatif Nb, Ta, Zr ve Ti anomalileri gösterir.Eosen volkanikleri ve onları kesen bilinmeyen yaştaki dayklar arasındaki bütün bu jeokimyasal benzerlikler, bu kayaçların çarpışma-sonrası bir jeotektonik ortamda aynı veya benzer bir magma kaynağından türemiş olduklarını göstermektedir.