Akçakoca (Düzce)-Giresun arası deniz çökellerinin jeokimyası

Abstract

Karadeniz Türkiye'nin kuzeyinde bulunan bir iç denizdir. ?stanbul Boğazı ile Marmara,Çanakkale Boğazı ile de Ege ve Akdeniz'e bağlanır. Ayrıca kuzeyde Kerç Boğazı ile AzakDenizi'ne bağlanan Karadeniz, kendine özgü özelliklerinden dolayı birçok çalısmaya konuolmustur.Bu çalısmanın amacı, Karadeniz çökellerindeki ana ve iz element konsantrasyonlarınıarastırmak ve Al normalizasyonu sayesinde metal kirlenmesini belirlemektir. Bu çalısmakapsamında R/V Denar-1 arastırma gemisi ile Akçakoca (Düzce)-Giresun arası deniztabanından 14 adet çökel örneği alınmıstır. Çökellerin ana ve iz element konsantrasyonlarıyapılan kimyasal analizler sonucunda belirlenmistir.Genel olarak Karadeniz çökellerinin Fe ve K element konsantrasyonları sığ su çökeliortalama değerinin altındadır (Wedepohl, 1969). Doğu Karadeniz'e yakın istasyonlardanalınan çökel örneklerinin üst katmanlarında yüksek Ni, Co, Pb, Mn, Cu, Sr, Ba, As ve Cd konsantrasyonları bulunmustur. Bu yüksek değerler, doğal ve insan kaynaklı girdilerin bilesiminden kaynaklandığı düsünülmektedir. Karadeniz çökellerindeki Pb, Mn, Cu, Ni veCo konsantrasyonları çökel zenginlesme faktörü sınıflamasına göre çökel tabakalarında zenginlestiği sonucuna varılmıstır. Bu çalısmadan elde edilen sonuçlar ve önceki çalısmaların gösterdiği gibi Doğu Karadeniz'den alınan dip çökel örneklerinde Pb, Zn, Cu, Ni, Co ve Mn değerlerinde artıs göstermektedir. Bu artıs kıyı alanlarının metal açısından zengin yapısı ve buna bağlı olarak nehirlerin havza alanından tasıdığı mineral tortulardan kaynaklandığı düsünülmektedir