Özel eğitim sınıflarının iç mekân yeterliliğinin değerlendirilmesi: Trabzon örneği

Abstract

Eğitim; bireyin yaşantısı için gerekli olan bilgi, beceri ve davranış temellerinin atılmasına yardımcı olan, insanların meydana getirdiği toplumun geleceğini zenginleştirip şekillendiren süreçtir. Toplumdaki her birey gibi özel ihtiyaçları olan bireylerin de eğitim hakkı bulunmaktadır. Özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler onların engel durumuna yönelik özel olarak düzenlenmiş ayrı okullarda eğitim görebilecekleri gibi genel eğitim kurumlarında kendi akranları ile birlikte de öğrenim görebilmektedirler. Birlikte eğitim görebilecekleri özel eğitim uygulamalarından biri de okul bünyesinde onlar için mevcut olan özel eğitim sınıflarıdır. Bu tür sınıflarda, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin problemlerini doğru bir şekilde tespit ederek bu problemlerin doğurduğu ihtiyaçlar doğrultusunda düzenlemeler yapılması önemlidir. Bu çalışma özel eğitim sınıflarının iç mekân yeterliliğini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Öncelikle özel eğitim kavramı ile özel eğitim sınıflarının tanımlaması ve özel eğitim sınıflarının sahip olması gereken temel gereksinimlerin tespiti için literatür taraması yapılmıştır. Çalışmanın devamında uygulamalı sonuçlara ulaşabilmek ve gerekli bilgileri edinebilmek adına Trabzon Ortahisar'da yer alan genel eğitim ilkokullarının özel eğitim sınıflarında yerinde inceleme ve gözlem yapılarak bu gereksinimlerin yeterliliği tespit edilmiştir. Belirlenen ilkokullarda yer alan özel eğitim sınıflarında eğitim görmekte olan öğrencilerin kendi istek ve beklentilerini ifade edemeyecekleri öngörüldüğünden öğretmenler ile anket çalışması yürütülmüştür. Elde edilen veriler incelendiğinde; özel eğitimden faydalanan öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayacak, aktivitelerini gerçekleştirecek sınıf düzenlerinin ve alanlarının mevcut olmadığı, öğrencilerin eğitim mekânlarında ihtiyaç duyduğu fiziksel gereksinimlerin yeterli düzeyde karşılanmadığı tespit edilmiştir.