Yapı biyolojisi açısından günümüz konutlarında iç mekan yüzey kaplama malzeme tercihleri ve tercih nedenleri üzerine bir irdeleme: Trabzon örneği

Abstract

Yapılan çalışma günümüz konutlarında iç mekan yüzey kaplama malzemesi tercihlerinin ve tercih sebeplerinin yapı biyolojisi açısından değerlendirilmesini konu edinmiştir. Çalışmanın amacı, tasarımcıların malzeme tercihlerinin yapı biyolojisi açısından değerlendirilmesi ve tercih nedenlerinde insan sağlığını bir değişken olarak ne derecede göz önünde bulundurduklarının ortaya koyulmasıdır. Elde edilen sonuçların, tasarımcılar tarafından tercih edilen malzemelerin insanın biyolojik sağlığı üzerindeki etkilerini gündeme getireceği konuya dikkat çekilmesi ve farkındalık yaratılmasına aracı olacağı beklenmektedir. Çalışma literatür araştırmalarının da yer aldığı genel bilgiler, alan çalışması, bulgular ve irdeleme bölümleri ile sonuçlar ve önerilerden oluşmaktadır. Genel bilgiler kısmında problem tanımlanmış, araştırmanın temel varsayımları, amacı, önemi ve kapsamı hakkında bilgiler verilmiştir. Devamında ise yapı biyolojisi ve temel ilkeleri, yapı biyolojisi açısından mekanın temel özellikleri, malzeme seçimi ve malzemeden kaynaklı kirleticiler üzerinde durulmuştur. Konut tipleri ve yerleşim düzeni ele alınarak açıklanmıştır. Alan çalışması kısmında, tasarımcılar ile tasarımcıların uygulamasını gerçekleştirdikleri konutlarda iç mekan yüzey kaplama malzeme tercihleri ve tercih nedenlerinin yanı sıra bir tercih faktörü olarak kullanıcı sağlığı konusundaki tutumları, yüz yüze görüşmeler yapılarak ortaya konulmuştur. Elde edilen bulgular sonucunda müstakil konutlar, toplu konutlar ve tekil apartmanlarda tasarımcılar tarafından yapılan iç mekan yüzey kaplama malzeme tercihleri ve tercih nedenlerinin birbirlerine göre farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca tasarımcıların insanın biyolojik sağlığı faktörünü uygulamada çoğu zaman göz önünde bulundurmadıkları, özellikle ekonomik nedenlerin bu konuda daha belirleyici olduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak tasarımcıların malzeme tercihlerinde insan sağlığının göz önünde alınması konusundaki tutumlarının, düşünce ve pratikte değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Bu doğrultuda konu ile ilgili bir takım öneriler verilmiştir.