Türkiye'de taşkın haritalarının bazı Avrupa ülkelerindeki uygulamalar ile karşılaştırılması

Abstract

Taşkın, tüm dünyada sosyal ve ekonomik felaketlere yol açan doğal afetlerden biridir. Taşkınla mücadele eden ülkeler; taşkından etkilenen insan sayısını azaltmak, maliyeti düşürmek ve vatandaşları bilinçlendirmek için "Bütünleşik Taşkın Yönetimi" anlayışı ile mücadelenin daha kolay olacağını düşünmektedirler. Bu bağlamda, Avrupa Parlamentosu, Taşkın Direktifi (2007/60/EC) ile üye ve aday ülkelerde taşkın risk sonuçlarının belirlenmesi ve risk yönetiminin sağlanmasının gerekliliğini vurgulamıştır. Bu çalışmada, belli başlı Avrupa ülkelerinde (İngiltere, Fransa, Almanya, Çek Cumhuriyeti) üretilen taşkın haritaları incelenmiştir. Başlıca hangi tür taşkın haritalarını ürettikleri tespit edilmiştir. Bu haritaları üretirken göz önüne aldıkları olasılıklar (%0.1,%0.5, %3.3;vb) veya hangi tekerrür periyotlarında (HQ=30,HQ=100,HQ=1000,vb.) üretildikleri, taşkın modeli oluştururken hangi parametrelerden (derinlik, akış hızı, vb.) yararlandıkları ve aynı zamanda bu modellerin boyutları (1B, 2B vb.), kullandıkları harita altlıkları, ölçek ve konumsal çözünürlükleri (topoğrafik harita, ortofoto, uydu görüntüleri), sayısal arazi modellerinin (SAM) ve sayısal yükseklik modellerinin (SYM) hassasiyetlerinin ne olduğu tespit edilmiştir. Ek olarak ilgili ülkelerde taşkın risk yönetiminde söz sahibi kurumların yetkileri ve taşkın ile ilişkili mevzuatlar irdelenmiştir. Çalışmada incelediğimiz ülkelerdeki ve Türkiye'deki mevcut durum kıyaslanmıştır.