Anadolu'nun 40° - 42° paralelleri arasında yayılış gösteren Crepis L. (Asteraceae) (asteraceae) taksonlarının morfolojik, karyolojik ve moleküler yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Anadolu'nun 40° - 42° paralelleri arasında yayılış gösteren 24 Crepis taksonu morfolojik, karyolojik ve moleküler yönden ilk kez detaylı olarak incelendi. Saha çalışmaları ile bitki örnekleri toplandı. Herbaryum örnekleri üzerinde morfolojik incelemeler yapıldı. Taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile aken, pappus, stilus ve ligul mikromorfolojisi incelendi. Aktif kök uçlarından karyotip analizleri yapıldı. Akım sitometrisi kullanılarak nuklear DNA miktarı hesaplandı. Floristik çalışmalar sonucunda, Crepis'in araştırma alanında 24 taksonla temsil edildiği belirlendi. Taksonların detaylı betimleri yapıldı, yayılış alan bilgileri arttırıldı ve yeni bir teşhis anahtarı hazırlandı. Bölge florasına yeni kare kaydı (A8) olarak C. pannonica ilave edildi. Mikromorfolojik analizlere göre, taksonların aken ve ligul yüzeylerinin pürüzlü ya da pürüzsüz yapıda olduğu, pappusların dikensi hücrelerden oluştuğu, stilusun papillar olduğu belirlendi. Heterokarpik taksonlarda aken ve pappus mikromorfolojisinde bazı varyasyonlara rastlanıldı. İncelenen taksonlarda kromozom sayısı 2n = 6, 8, 10 ve 12 olarak tespit edildi ve karyotiplerin metasentrik, submetasentrik, subakrosentrik ve akrosentrik kromozomlardan meydana geldiği belirlendi. Türiçi ve türler arasında bazı karyolojik varyasyonlara rastlanıldı. Nuklear DNA miktarının (2C) 2034,24 - 13799,58 Mbp arasında değiştiği ve taksonların çok küçük, küçük ve orta düzeydeki genomlara sahip oldukları tespit edildi. Türiçi ve türler arasında genom büyüklüğünde önemli ölçüde varyasyonlara rastlanıldı. Elde edilen bu sonuçların taksonomik ve filogenetik açıdan önemi ortaya konuldu.