Doğu Karadeniz bölgesi Scorzonera L. (Asteraceae) taksonlarının morfolojik ve anatomik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışma ile 18 Scorzonera L. (Asteraceae) taksonu morfolojik ve anatomik yöndenincelenmiştir.2003-2006 yıllarında Doğu Karadeniz Bölgesi'nden toplanan bitki örnekleriherbaryum ve fiksasyon örnekleri şeklinde stoklanmıştır. Bu örneklerin öncelikle florakitapları ve bazı özel çalışmalar yardımıyla teşhisleri yapılmıştır. Yaprak özellikleri, akenve fillariler ile kapitulum boyu, sayısı ve tüylenme morfolojik olarak taksonların teşhisindekullanılan önemli karakterlerdir.Anatomik incelemeler, fiksasyon örneklerinden hazırlanan daimi preparatlarkullanılarak yapılmıştır. Anatomik incelemelerde tayinleri yapılan taksonların kök, gövde,aken ve yapraklarından enine ve yapraklarından aynı zamanda yüzeysel kesitler alınmıştır.İncelenen taksonların özellikle gövde, yaprak ve aken anatomilerinde bazı farklılıklarolduğu görülmüştür. Gövdede lateks kanallarının varlığı ve dağılımı ile salgı hücrelerininönemli anatomik karakterler olduğu belirlenmiştir. Perikarptaki hücre tipi ve bunlarındağılımı incelenen taksonlarda farklıdır.Morfolojik ve anatomik incelemeler sonucunda, sistematik olarak problemli olantaksonların teşhislerinde kullanılan bazı ilave karakterler belirlenmiştir. Bu çalışmadaincelenen taksonlar için yeni tayin anahtarı hazırlanmıştır. Aynı zamanda çalışmadan eldeedilen morfolojik ve anatomik veriler ilk defa sayısal analiz yöntemleriyle değerlendirilmişve önemleri ortaya konmuştur. Nümerik bulgulara göre morfolojik özelliklerin anatomiközelliklerden daha önemli olduğu görülmüştür.Bu çalışma ile incelenen 18 Scorzonera taksonu anatomik bakımdan ilk defakarşılaştırılmıştır. İki Scorzonera taksonu bölge için yeni kayıt olarak tespit edilmiştir.