Doğu Karadeniz bölgesinde yayılış gösteren Hieracium L. (Compositae) türlerinin morfolojik ve numerik taksonomik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Hieracium L. {Compositae) cinsine ait 54 tür morfolojik ve nümerik taksonomik yönden incelenmiştir. İncelenen bitki materyali, araştırma alanı olarak seçilen Doğu Karadeniz Bölgesi'nden (Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane) 1998 ve 1999 yıllarında yapılan arazi çalışmaları ile toplanmıştır. Morfolojik incelemeler herbaryum Örnekleri üzerinde, nümerik analizler ise bu morfolojik incelemelerle tespit edilen karakterler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Toplanan örneklerin geleneksel taksonomik yöntemlere göre teşhis edilmesi ile 9'u Türkiye için (H. cardiophyllum, H. lachenalii, H. rartluense, H. pseudosvaneticum, H. hypoglaucum, H. jurracicum, H. ladikense, H. biebersteinii, H. callichlorum), 11 'i de araştırma alanı için (H. tossianum, H. subsilvularum, H. laxifurcans, H. cryptonaevum, H. calobrassinum, H. sarykamyschense, H. paphlagonicum, H. syreistschikovii, H. teberdense, H olympicum, H. sabaudum) yeni kayıt olan toplam 54 Hieracium türü bulunmuştur. Bu türler üzerinde 30 morfolojik karakter kullanılarak gerçekleştirilen Kümeleme Analizi (CA) ve Temel Bileşenler Analizi (PCA) ile bu cinsin araştırma bölgesinde yayılış gösteren en değişken türleri (H. artabirense, H. erthrocarpum, H. karagoellense, H. giresunense, H. pseudosvaneticum, H. biebersteinii) ve türlerindeki varyasyonu en iyi açıklayan karakterler (pedonkıldaki basit tüy sayısı, pedonkıldaki basit tüyün uzunluğu, fillarideki basit tüy sayısı, pedonkıldaki salgı tüyün uzunluğu) belirlenmiştir. Ayrıca nümerik analiz sonuçlan geleneksel taksonomik metodlarla karşılaştırılmış ve araştırma bölgesinde yayılış gösteren Hieracium türleri için yeni bir teşhis anahtarı hazırlanmıştır.