Türk tüketicilerinin ekolojik satın alma davranışlarına etki eden faktörlerin belirlenmesi üzerine bir model denemesi

Abstract

Bu çalışma ile Türk tüketicilerinin küresel ısınma ve ekolojik ürünler konusunda bilgilendirilmesi, konuyla alakalı bilinçlendirilmeleri bunun yanı sıra, ekolojik ürünlere olan ilgilerinin arttırılabilmesi, bu yönde daha yoğun satın alma niyet ve davranışı sergilemelerinin sağlanabilmesi amacıyla, ekolojik satın alma davranışları üzerinde etkisi olabilecek faktörlerin ve etkilerinin tespiti ve bu faktörlerin irdelenerek uygun bir model önerisinde bulunulması amaçlanmaktadır.Bu bağlamda ilk olarak konu ile ilgili teorik bilgilere yer verilmiştir. Çevre kirliliği, küresel ısınma ve etkileri, ekolojik tüketim, tüketici ve pazarlama kavramları ile ilgili bilgilerden sonra tüketicilerin ekolojik satın alma davranışlarını etkileyen faktörlerin incelendiği literatür taraması yapılmıştır. Bu konuda etkili olan değişkenlerin tespitine yönelik Türkiye'de 28 il çapında bir anket çalışması yürütülmüştür. Bu çalışmada 1820 adet Türk tüketici ile gerçekleştirilen anket uygulamasından elde edilen veriler SPSS 15.0 ve AMOS 18.0 paket programları ile analiz edilmiştir. Kurulan model test edilmiş ve araştırma hipotezleri değerlendirilmiştir.Elde edilen sonuçlarda Türk tüketicilerinin ekolojik satın alma davranışlarına, ekolojik satın alma düşünce ve niyetlerinin yanı sıra referans gruplarının olumlu yönde etki ettiği, öte yandan ekolojik satın alma niyetlerine ise ekolojik satın alma düşüncelerinin yanı sıra, fiyat ve ekolojik bilgi faktörlerinin olumlu yönde etki ettiği, ayrıca ekolojik satın alma düşünceleri ile değer yargıları arasında da olumlu bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçları dikkate alarak pazarlama stratejisi geliştirecek olan işletmelerin ekolojik pazarlama faaliyetlerinde başarıya ulaşabileceği tahmin edilmektedir.

The aim of this study is to inform Turkish consumers about ecological products and to raise their awareness to this issue by detecting the possible factors and their effects on Turkish consumers? ecological purchasing behaviours and also to make a fitted model proposal.In this context, firstly theoretical information relevant with the issue was given. Literature review was made about the factors which are detected in purchasing behaviours after the given information relevant with the issues that are environmental pollution, global warming and its effects, ecological consumption, consumer and marketing concepts. To set the variables that are effective for this issue, a survey was made within the frame of 28 cities in Turkey. In this research, the information obtained from the questionnaires that were made with 1820 Turkish consumers, analysed with the packaged softwares SPSS 15.0 and AMOS 18.0. Constituted model was tested and created hypotheses were evaluated.In addition to Turkish consumers? ecological purchasing sentiments and attitudes, reference groups also have a directly and positive effect on Turkish consumers? ecological purchasing behaviours. On the other hand, in addition to Turkish consumers? ecological purchasing sentiments, the other factors such as price and ecological knowledge have a directly and positive effect on Turkish consumers? ecological purchasing attitudes. Additionally, it is understood that there is a direct and positive relationship between Turkish consumers? ecological purchasing sentiments and Turkish consumers? values. Eventually, it is predicted that while setting a marketing strategy, the organizations which will pay attention to these results can be successful in their ecological marketing facilities.