Geç Antik Çağ'da Savaş ve Barış: II. Constantius vs II. Shapur

Abstract

Roma İmparatorluğu’nun doğu toprakları, III. yüzyılın başlarında Parth Hanedanı’nın yerine geçen Sasanilerin yükselişlerine şahit oldu. Tıpkı selefleri Parthlar gibi, Sasanilerin de Romalılarla sürekli devam eden düşmanlıkları vardı. Bu yüzden Sasaniler ile Romalılar arasında yüzyıllar boyunca birçok savaş yaşandı. Bu süreçte Roma imparatoru Valerianus esaret altında öldürüldü. III. yüzyılın sonu ve IV. yüzyılın başında güç dengesi tekrar Romalıların lehine değiştiyse de Büyük Constantinus’un 337 yılındaki ölümüyle Romalıların üstünlüğünü kesin olarak sona erdi. Bu tarihten sonra Roma İmparatorluğu’nun doğu topraklarının yönetimi II. Constantius’a kaldı. Aynı tarihlerde Sasani İmparatorluğu, Sasani Hanedanı’nın en uzun süre tahtta kalan kralı II. Shapur’un yönetimi altındaydı. II. Constantius ile II. Shapur’un arasında aralıklarla devam eden mücadele, Roma imparatorunun ölmesiyle çok daha farklı bir boyuta ulaştı. Iulianus’un hâkimiyetinde süren savaşlar, Iovianus’un imparator olmasıyla tamamen sona erdi ve uzun süren savaş yerini barışa bıraktı. Bu çalışmanın temel amacı, II. Constantius ile II. Shapur arasındaki savaşların tarihsel boyutuna vurgu yaparak, barışın ardından hem Romalıların hem de Sasanilerin değişen ideolojilerini anlamaya çalışmaktadır.