Kalkınma ajanslarının bölge ekonomilerine etkileri

Abstract

Bölgesel kalkınma her zaman ulusal kalkınma planlarının önemli bir parçası olmuştur. Ancak, merkezden üretilen bölgesel kalkınma politikalarının yine merkezi bürokrasi eliyle uygulanması, devletin kalkınmayı başlatacak tek güç olarak görülmesine yol açmış ve bu anlayış bölgelerin kendilerine özgü potansiyellerini açığa çıkarmalarını engellemiştir. Merkezi kalkınma planlarının gelişmiş ve az gelişmiş bölgeler arasındaki farkları gidermedeki yetersizliği, kalkınmanın tabandan tavana yayılmasını ve yerel-merkezi yöneticiler arasındaki işbirliğini sağlayacak kuruluşlar olan kalkınma ajanslarının doğmasına sebep olmuştur. Türkiye, Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde bölgesel kalkınma ajansları ile tanışmış ve kalkınma ajansları bölgesel kaynakları, ihtiyaçları, öncelikleri ve potansiyeli dikkate alarak yapılandırılmıştır. Bölgesel kalkınma ajanslarının hizmet ettikleri bölgeye etkilerini incelemek amacıyla yapılan bu çalışmada üç farklı bölgeden seçilen kalkınma ajansı örnek alınarak faaliyet alanındaki bölgelerine katkıları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışma neticesinde bölgesel kalkınma ajanslarının (BKA) bölgelerinin potansiyellerini ve ihtiyaçlarını ortaya koyan bölge planı hazırladıkları ve bu doğrultuda destekler sağlayarak sosyal ve ekonomik kalkınmayı hareketlendirmeye çalıştıkları görülmektedir. BKA'lar kuruldukları bölgede pozitif bir etki yaratmaktadır ve zaman içinde bu pozitif etki daha fark edilir olacaktı

Regional development has always been an important part of national development plans. However, commonly and widely application of centrally planned and managed regional development plans support the view that government is the only power to initiate economic development. This view has been an obstacle to implement regional development and to increase local capacity. Inefficiency of centrally planned development plans to reduce the gap between developed and underdeveloped areas has encouraged to implement development agencies to initiate development from local to general level, and to increase collaboration between local and central authorities. Turkey facing the regional development agencies during the accession process of European Unions has organized its agencies designed taking into consideration local resources, priorities, needs and potentials. This study aimed to assess the effects of regional development agencies on the regions. Therefore, selected three development agencies, in different regions as a case study, are being analyzed to see agencies' contribution to their regions. This study concludes that regional development agencies (RDAs) in Turkey focus on the plans based on region's needs, and supports regional social and economic development. Evidences support the view that RDAs have positive impacts on regional development, and it is expected that positive effects of RDAs in the future will be more clear and noticeable.