Farklı iki av sezonunda Karadeniz gırgır balıkçılığında gırgır gemilerinin performans değerlendirmesi

Abstract

Karadeniz'de gırgır avcılığı yapan gemilerin ekonomik analizlerini yapmak amacıyla bu çalışma yapılmıştır.Araştırmada kullanılan veriler örnek alınan beş gırgır gemisi kaptanlarıyla yapılan yüz yüze görüşme ve avcılık sezonu başlamadan kendilerine verilen formların sezon sonunda toplanmasıyla elde edilmiştir. Araştırma sahası, Zonguldak-Artvin arasında kalan bölge ve Gürcistan'dır.Çalışma sonucunda; bölgede gırgır avcılığı yapan örnek gemilerin kar-zarar durumları incelenmiş ve en büyük gider yakıt olarak tespit edilmiştir. Gemi boyu arttıkça gelirler artmakta fakat buna bağlı olarak giderlerde artmaktadır. Araştırması yapılan gemilerin tümü iki sezonu da karlı kapatmışlardır.Ekonomik değerlendirme kriterlerinden net şimdiki değer (NŞD) ve iç getiri oranlarının (İGO) hesaplanmasıyla; hamsi avcılığı yapan gırgır gemilerinin optimum motor gücünün 2000-3000 HP arasında, optimum grosstonajın (GT) ise 150-250 arasında olması gerektiği sonucuna varılmıştır.Örnek gemilerin iki av sezonuna ilişkin hamsi av miktarlarından hareketle bir gırgır gemisinin ortalama olarak yılda 3080 ton hamsi avladığı belirlenmiştir. Karadeniz'de hamsi avcılığı yapan gemi sayısının en az 150 olduğu düşünülerek toplam hamsi av miktarının 462000 ton olması gerektiği sonucuna varılır. Bu ise resmi istatistiklerde verilen rakamın nerdeyse iki katından fazladır.