Türk Hukukunda ihtiyati haciz

Abstract

Geçici koruma tedbirleri, yargılama süresinin uzunluğundan ötürü oluşabilecek zararların önüne geçmek için kabul edilmiş hukuki koruma türleridir. Asıl hukuki koruma, yapılan yargılama sonucunda verilen kararla sağlanacaktır. Ancak, yargılamanın uzunluğu ve yargılamada uyulması gereken süreçler göz önünde bulundurulduğunda, korunması gereken bir hakkın yaklaşık ispat kuralı göz önünde bulundurularak yine mahkemeler aracılığıyla himaye edilme zorunluluğu kendisini göstermiştir. İhtiyati haciz, sadece para alacaklarında uygulanan bir tedbir olup, geçici hukuki koruma önlemlerinin bir türü olarak kabul edilmektedir. (İİK md. 257-265) Alacağın güvence altına alınmasının gerekli olduğu hallerde, görevli ve yetkili mahkeme kararı ile sağlanan ihtiyati haciz, isteyebilmek için alacağın rehin ile güvence altına alınmamış olması gerekir. İhtiyati haciz daha sonra yasada öngörülen süreçler tamamlanarak kesinleştirilir. İhtiyati haciz kararı verirken mahkemeler çoğunlukla teminat karşılığında bu kararları vermektedir. İhtiyati haczin teminat karşılığında veyahut itiraz üzerine kaldırılması mümkündür. Çalışmamızda, hukuki koruma tedbirlerinden ihtiyati haciz kavramı, hukuki niteliği, şartları, sebepleri, yargılama süreci, diğer koruma tedbirleri ile karşılaştırılması ve akabinde ihtiyati haciz kararının alınması ve bu karardan doğan zararların karşılanması irdelenmiştir. Ayrıca son bir bölüm olarak da kamu alacaklarının tahsili noktasında yasal düzenlemeler (6183 Sayılı AATUHK) ve yöntemler incelenmiş ve birbirleri ile karşılaştırılmaları yapılmıştır.

Temporary protection measures are the types of legal protection that have been adopted in order to prevent losses due to the length of the trial period. The actual legal protection will be ensured by the decision made as a result of a trial. However, when the length of the trials and the processes to be followed during the trials are considered, there comes the issue of protecting the right to be protected by taking the rule of proof into account again via the courts. A provisional attachment is a measure that is applied only in monetarey and collateral claims and is considered as a type of temporary legal protection measures Enforcement and Bnakruptcy Law, Article 257-265). In cases where it is necessary to secure the receivable, it is necessary that the receivable is not secured by the pledge in order to be able to claim provisional attachment provided by the court. Provisional attachment is then finalized by completing the processes provisioned by the law. While making a decision of Provisional attachment, courts often make these decisions in return for collateral. It will be possible to release attachment in return for a collateral or upon an objection. This study investigates provisional attachment, which is one of the legal protection measures, with its legal nature, terms, reasons, trial process, comparison with other protection measures along with compensation for damages following the provisional attachment. Moreover, in the final section legal regulations and methods have been investigated and compared with each other with respect to collection of public receivables (Law No. 6183 on the Procedure for the Collection of Public Receivables)