Tüketicilerin demografik ve kişilik özellikleri ile gönüllü sade yaşam tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

İnsanın var olmasıyla başlayan tüketim zaman içinde kapsamının genişlemesiyle insanlar için ihtiyaçların karşılanmasından daha çok anlamlar taşıyan bir kavram olmuştur. Dünyamızda tüketim gerçek ihtiyaçların yanında kişisel ve sosyal amaçlar taşıyan bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. Tüketim amaçlarına göre çeşitli adlar almıştır ve bunlara örnek olarak hedonik tüketim, gösterişçi tüketim, gösterişsiz tüketim ve sembolik tüketim verilebilir. Günümüze kadar tüketimin yüksek seviyelere ulaşması, çevre ve insanlar için olumsuz sonuçlar yaratmıştır. Kıt kaynak sorunun ve doğal kaynakların artık azaldığının farkına varan insanları, çevreyi korumak adına harekete geçirmiştir. Yine tüketimin artmasıyla insanların kişisel ve sosyal olarak mutluluktan ve doğasından uzak olarak yaşamını sürdürmesi, tükettikçe mutluluğun elde edilemeyeceğinin anlaşılması insanları düşünmeye itmiştir. Bu amaçlarla ortaya çıkan gönüllü sade yaşam tarzı, insanın iç dünyasına yönelmesi ve kendine daha fazla vakit ayırabilmesinin yanında, dış dünyada materyalizmi ve tüketimi azaltarak yaşamın her alanında sadeliği savunmaktadır. Hem kişisel hem sosyal hem de ekolojik amaçları savunan gönüllü sade yaşam tarzı, yaşamın her alanında basitliği savunarak tüketim karşıtı bir harekettir. Tüketiciler gönüllü sade yaşam tarzının farklı yönlerini, farklı şekilde hayatlarına yansıtabilirler. Bazı insanlar hayatlarının hemen hemen her noktasında tüketime karşıt durabilir ve sadeliği seçebilirken, bazıları sadece görüş olarak savunabilir. Bu yüzden her insanın gönüllü sade yaşam tarzı benimseme derecesi farklıdır. Bu çalışma, her insanın gönüllü sade yaşam tarzını benimseme derecesi farklı olmasından yola çıkarak, insanları demografik ve kişilik özelliklerine göre sınıflandırarak, sade yaşamı hayatlarına ne derecede kattıklarını belirlemeye yöneliktir. Trabzon ilinde yaşayan insanlara demografik ve kişilik özellikleri ile gönüllü sade yaşam tarzlarını belirlemeye yönelik anket yapılmıştır. Araştırmada basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bir istatistik programı kullanılarak, faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizi ve demografik özellikler için T testi ve Anova testi yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise, araştırmacılar ve gönüllü sade yaşam tarzına önem veren işletmeler için insanların kişilik özellikleri ile sadeliği yaşama düzeyleri arasındaki ilişki ortaya koyulmuştur. Gönüllü sade yaşam tarzının son dönemde toplum içinde ve pazarlamada önemi artmasından dolayı literatüre ve uygulamacılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

By passing the time the consumption concept which started to existing with beginning of human being has widen it's meaning and evolved to a new meaning for people more than matching their needs. İn current times, consumption behalf of matching genuine needs it evolved to a concept which aims some personal and social targets. Consumption concepts named different based on its purpose, such as hedonic consumption, ostentatious consumption, unpretentious consumption and symbolic consumption. High levels of consumption have created negative consequences for the environment and people till nowadays. People who realize that scarce resource problem and natural resources are decreasing have activated to protect the environment. Again, with the increase in consumption, people live their lifes far away from personal and social happiness and it's own nature, and understanding that happiness cannot be reached by consuming has pushed people to think on it. The voluntary simple lifestyle that emerged for these purposes, as well as being able to devote more time to the inner world of the human being, reduces the materialism and consumption in the outside world and advocates simplicity in all areas of life. The voluntary simple lifestyle that advocates on personal, social and ecological goals is an anti-consumption movement, defending the simplicity in every aspect of life. Consumers can reflect the different aspects of voluntary simple lifestyle in different ways on their life's. Some people can stand against consumption at almostly every point in their lives and choose simplicity; some can only support as opinion. Therefore, each person's degree of embracement of a voluntary simple lifestyle is different. The fundamental assumption of this study is that every person has a different grade of embracement on voluntary simple life style, therefore people classified according to demographic and personality features for determining their voluntary simple life style embracement grade. A survey was conducted to determine the demographic profile and personality characteristics with voluntary simple life styles of the people living in the province of Trabzon. In the study Simple random sampling method was used. Factor analysis, correlation and regression analysis, T test and Anova test were applied by using a statistical program. In conclusion; the relationship between personality features and level of experienced voluntary simple life style was revealed for researchers and business organizations which interested in voluntary simple life style. As a result of increasing importance of voluntary simple life style both in society and marketing in nowadays, this study assume to make contribution on literatura and applications.