Millî Eğitim Bakanlığı toplam kalite yönetimi uygulamalarının okul/kurum yöneticileri tarafından değerlendirilmesi (Trabzon ili örneği)

Abstract

Bu çalışmada 1999 yılı Kasım ayında yurt genelindeki okul ve kurumlarda başlayan ve 2014 yılı Ocak ayından itibaren "Eğitimde Kalite Yönetim Sistemi" (EKYS) adıyla devam eden Toplam Kalite Yönetimi (TKY) uygulamaları; Trabzon'da görev yapan okul ve kurum yöneticilerine uygulanan anketle değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Çalışma ile yöneticilerin TKY uygulamaları hakkındaki düşünceleri, çalışmaları nasıl değerlendirdikleri ve belirli demografik özellikler çerçevesinde düşünce farklılıklarını ortaya koymak amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında, Trabzon ilinde görevli 114 okul ve kurum yöneticisinin görüşleri alınmıştır. Nicel veri toplama aracı olarak oluşturulan anket, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) TKY Uygulama Modelinde yer alan beş ana girdi kriteri boyutunda hazırlanmıştır. Anket, modelde yer alan boyut değerlendirme ölçeği kapsamında, yirmi değişken ile kişisel bilgileri içerecek şekilde geliştirilip, geçerliliği ve güvenilirliği sağlandıktan sonra yöneticilere uygulanmıştır. Araştırma bulguları bütünsel olarak değerlendirildiğinde yöneticilerin, MEB TKY uygulamalarını kısmen başarılı buldukları görülmektedir. Bulgular, yöneticilerin TKY uygulamalarını, "Liderlik" boyutunda en başarılı bulduklarını, "Süreç Yönetimi" boyutunda ise en az başarılı bulduklarını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte yöneticilerin, TKY uygulamalarının etkisi ile karşılaştıkları sorunları çalışanlarla ortak kararlar alarak çözmeye çalıştıkları, fakat TKY ödül sürecini çalışanları motive edici nitelikte bulmadıkları görülmüştür. Yöneticilerin TKY uygulamaları hakkındaki düşünce farklılıkları değerlendirildiğinde ise; cinsiyet, yaş grupları ve unvan durumlarının değerlendirme farklılıklarına neden olduğu; mesleki kıdem ve eğitim durumlarının değerlendirme farklılıklarına neden olmadığı görülmüştür.

In this study, Total Quality Management (TQM ) practices which have started in schools and institutions throughout the country in November, 1999 and continued under the name of "Quality Management System in Education" (QMSE) as from January, 2014 have been attempted to be evaluated by a survey applied to the managers of the schools and institutions who work in Trabzon. By the study, it has been intended for revealing the thoughts about the TQM practices of managers, how they evaluate the labor and the differences of opinion within the frame of specific demographic characteristics. Within the scope of this labor, the views of 114 managers staffing in schools and institutions have been taken. The survey formed as a quantitative data collection tool, has been worked out in the scope of five key input criteria taking part in Ministry of Education (ME) TQM Implementation Model. The survey has been applied after enabling its validity and reliability by developing with twenty variables in a way that includes personal details in the scope of dimension rating scale in the Model. It has been seen that managers have found TQM practices of ME partially successful when the research findings has been handled as a whole. The findings have revealed that managers have found TQM practices the most successful in the scope of "Leadership", on the other hand, the least successful in the scope of "Process Management". In addition to this, it has been observed that the managers has been able to try to solve the problems they encounter by making decisions with the staff together with the influence of TQM practices, but they do not find TQM practices as motivating fort he staff. When taking the managers' differences of opinion about TQM practices into consideration, it has been seen that gender, age groups and the position cause the differences of assessment whereas Professional seniority and education do not lead to.