Bozulmuş asfalt kaplamaların geri dönüşüm maliyet analizi ve optimum geri kazanım mesafesinin araştırılması

Abstract

Dünya'da ve ülkemizde çok önemli yeri olan atık geri dönüşümü günümüzde ihtiyaç değil zorunluluk haline gelmiştir. Özellikle %96 oranlarında agrega içeren asfalt geri dönüşümü için hem doğal kaynakların korunması hem de petrolde dışa bağımlı bir ülke olarak bitüm alım ve kullanımını azaltarak cari açığı bir miktar olsun düşürmek büyük önem kazanmıştır. Dış ülkelerde yapılan çalışmalar geri dönüşüm çalışmalarını kanun ve yönetmelik olarak zorunlu kılarken, birçok açıdan uygulayıcılara teşvik ve destek de vermektedir, ülkemiz bu konuda henüz çok yenidir bu yüzden yapılan uygulama ve araştırmaların artırılması şarttır. Asfalt geri dönüşüm malzemesinin genel özellikleri, kullanım şekilleri ve malzemenin en iyi şekilde geri dönüştürülebilmesi açısından değerlendirilen geri kazanım malzemesi (RAP), aynı zamanda ekonomik açıdan incelenmiştir. Çalışmada tipik bir yol kesiti düzenlenmiş ve maliyeti hesaplanmıştır, aynı yol kesiti bu kez binder ve bitümlü temel tabakalarında her seferinde farklı geri dönüşüm oranları ilave edilerek düzenlenmiş, bu oranlara göre malzemeden elde edilen ton başına karlar hesaplanmıştır. Hesaplamalarda geri dönüşüm türüne göre işletme maliyetleri de göz önüne alınarak daha gerçekçi sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmanın bir diğer konusu geri dönüşüm malzemesinin değerlendirilebilmesi için tesise taşınabileceği optimum mesafenin bulunmasıdır. Taşınma mesafesi bulunurken KGM'nin taşıma formüllerinden yararlanılmış, sonuçta bulunan mesafeler üzerinden asfalt plentlerinin kurulumda bazında etkin oldukları alan yaklaşık olarak belirlenmiştir. Asfalt işlerinde önemli meblağ tutan asfalt nakliye fiyatları için bölgeler çapında verilen fiyatlar karşılaştırılmıştır.