Tarihi köprülerin yapısal davranışına kemer geometrisinin etkisi

Abstract

Bu tez çalışmasında, tarihi köprülerin statik ve dinamik davranışlarına kemer açıklık ve yükseklik etkisinin sonlu eleman analizleri yardımıyla belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Göderni Köprüsü uygulama olarak seçilmiş olup ANSYS programında oluşturulan sonlu eleman modelleri üzerinde statik ve dinamik analizler gerçekleştirilerek etkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tarihi yapıların öneminden bahsedilerek, bu yapıların korunmasının gerekliliği vurgulanmıştır. Daha sonra tarihi yığma kemer köprülerle ilgili yapılan çalışmalardan bahsedilmiştir. Bölümün son kısmında sonlu eleman yöntemi ve dinamik analiz için gerekli formülasyonlar verilmiştir. İkinci bölümde, yapılan çalışmalara ve seçilen köprü hakkındaki bulgulara yer verilmektedir. Köprü hakkında detaylı bilgi verildikten sonra kemer kalınlığı ve kemer yüksekliği değiştirilerek; kendi ağırlığında, kendi ağırlığı ve hareketli yükler ile kendi ağırlığı, hareketli yükler ve deprem yükleri altındaki analizlerine ait sayısal sonuçlar kontur diyagramları yardımıyla verilmektedir. Daha sonra tüm sonuçlar tablolar ve grafikler ile karşılaştırmalı olarak verilmektedir. Üçüncü bölümde, çalışmadan elde edilen sonuçlar ve öneriler maddeler halinde sunulmaktadır. Son bölümde ise yararlanılan kaynaklar belirtilmiştir. Çalışma sonucunda, tarihi yığma köprülerin ana taşıyıcı elemanı olan kemerlerin, köprünün yapısal davranışını nasıl ve ne düzeyde etkilediği belirlenmiş olup, bu yönde yapılacak çalışmaların gerekliliği ortaya konulmuştur.