Uluslararası muhasebe standartları uyumlaştırılması ve ülkelerin uyumlaştırma derecelerine ilişkin bir uygulama

Abstract

Küreselleşme ülkeler arası sınırları ortadan kaldırmış ve ülkeler arası mal, hizmet, para ve sermaye piyasaları önemli boyutlara ulaşmıştır. Bu durum şirketlerin uluslar arası faaliyetlerinin artmasına neden olmuş birden fazla ülkede faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin sayıları artmıştır. Uluslararası yatırım faaliyetlerinde ve çok uluslu şirket sayılarında meydana gelen bu artış yatırımcıların farklı muhasebe standartları ve kuralları ile hazırlanmış mali tablolarla karşılaşmalarına neden olmaktadır. Bu durum yatırımcılar para ve zaman olarak ek maliyet getirmekte olup uluslararası yatırım faaliyetlerinin azalmasıyla sonuçlanmaktadır. Uluslararası yatırımcıların karar alma maliyetlerini azaltmak ve yatırımların ülkeler arasındaki akışını hızlandırmak için ülkelerin muhasebe standart ve kurallarında uyumlaştırma gereksinimi doğmuştur. Çalışmada standart uyumlaştırma ve tekdüzelik kavramları açıklanmıştır. Uyumlaştırma, ülkelerin muhasebe uygulamaları ve kurallarındaki farklılıkları azaltmak ve benzer muhasebe kurallarının uygulanmasını sağlamak, muhasebe kurallarında standartlaştırmaya gitme olarak tanımlanmaktadır. Bu standartlar da meydana gelen farklılıklar uluslararası yatırım faaliyetlerinde risk ve maliyeti arttırmaktadır. Bu duruma ilişkin küresel düzeyde geçerli olan ortak bir finans diline gereksinim duyulmuş ve buna ilişkin olarak ulusal muhasebe standartlarının Uluslararası Muhasebe Standardları/ Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uyumlaştırılmasının gerekliliği açıklanmıştır Ülkelerin küreselleşme sonucunda tutucu ve gizli muhasebe politikalardan uzaklaşarak daha az tutucu ve daha açık muhasebe politikalarını yönelmiş olduklarını gösterdiği söylenebilir. Özellikle uluslararası yatırımların arttığı günümüzde yatırımcılar açısından karşılaştırılabilir mali tabloların oluşmasını sağlayacak bu süreç uluslararası yatırımların artmasını sağlayabileceği söylenebilir. X Türkiye’de SPK’nın muhasebe standartlarına ilişkin tebliğileri UFRS ile birebir uyum içersindedir. Aynı zamanda TMSK tarafından çıkarılan muhasebe standartlarının UFRS ile uyumlu olduğu söylenebilir.

Globalization has eliminated borders and merchandise, service, currency and capital markets have reached significant dimensions. This situation has caused companies to increase their international activities and the number of multi-national enterprises that work in more than one country has increased. The increase in international investment actions and the multi-national enterprises result in financial reports that are prepared through different accounting standards and rules. As a result this situation brings additional costs by money and time therefore international investment actions decrease. Harmonization of accounting standards and rules have been required to decrease the decision making costs and accelerate the flow among the countries. Standard, harmonization and monotony concepts have been explained within the study. Harmonization has been referred as decreasing the differences of accounting applications and rules and applying similar accounting rules, standardization of accounting rules. These differences within the standards increase risk and costs in international investment actions. A common finance jargon has been required and need of harmonization of national accounting to the international accounting standards has been explained. Development process of accounting standards in our country and consistency level of Turkey accounting standards with international finance reporting standards have analyzed. Countries as a result of globalization have diverged from conservative and secretiy accounting policies and have tented to less conservative and more clear accounting policies. Especially increase the international investment at the present day, financial tables have decreased risk cost of investor. Accounting standarts announcement of SPK and TMSK accord one to one IFRS in Turkey.