Durumsallık yaklaşımı ve bir uygulama

Abstract

Durumsallık yaklaşımı her yer ve koşulda geçerli olabilecek bir organizasyon yapısının olamayacağını savunur. En iyi organizasyon yapısı iç ve dış çevresel koşullara göre farklılaşacaktır. Durumsallık yaklaşımının temel varsayımları doğrultusunda yöneticilerin takınmaları gereken tavır; çevreyi ayrıntılı analiz etmek ve karşı karşıya bulunulan çevresel etkenlere ya da içinde bulunulan koşullara göre en uygun organizasyon yapışım kurmaktır. Bu çalışmanın amacı; yere ve koşullara göre en uygun organizasyon yapısının birtakım bilimsel araştırma yöntemleri ile belirlenebileceğini savunan durumsallık yaklaşımının temel varsayımlarını belirtmek ve bir uygulama çalışmasının sonuçlarım ortaya koymaktır. Yüksek lisans tezi için böyle bir konu seçilmesinin nedeni; durumsallık yaklaşımının koşullara göre çözümler bulma amacında olması ve yaklaşımının hiçbir zaman güncelliğini yitirmemesidir. Çevresel etkenler karmaşıklaştıkça durumsallık yaklaşımının önemi ve işlevselliği artmıştır, gelecekte de bu eğilim devam edecektir. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde durumsallık yaklaşımının ne olduğu ortaya konulmuş ve temel varsayımları belirtilmiştir, ikinci bölümde durumsallık yaklaşımı çerçevesinde yapılan başlıca çalışmalar özetlenmiştir. Üçüncü bölüm, Doğu Karadeniz'de, Çaykur ve özel sektör çay fabrikalarında yapılan bir araştırmanın sonuçlarını içermektedir. Araştırma iki aşamada yapılmıştır. Araştırmanın ilk aşaması, 16 Çaykur ve 37 özel sektör çay fabrikası olmak üzere 53 fabrikada gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada, araştırma kapsamına 3 Çaykur fabrikası ve 7 özel fabrika daha dahil edilmiştir. Böylece araştırma yapılan toplam fabrika sayısı, 19 Çaykur fabrikası ve 44 özel sektör fabrikası olmak üzere 63 fabrikaya çıkarılmıştır. Araştırma, fabrika yöneticileriyle DCyüz yüze yapılan anket çalışmasına dayanmaktadır. Araştırmada ele alman başlıca değişkenler, çevresel karmaşıklık, çevresel değişkenlik, çevresel belirsizlik, teknoloji, işbölümü, standartlaşma, biçimselleşme, tamlaşma, özerklik, merkezileşme ve büyüklüktür. Anket çalışması sonucu elde edilen veriler, frekans analizi yöntemi ile değerlendirilerek sonuca ulaşılmıştır. Araştırmada organizasyon yapısı mekaniklik- organiklik boyutu ile ele alınmıştır.

Contingency approach defends that there is no organization structure which can be effective in all areas and conditions. The best organization structure will be change according to the internal and external environmental conditions. With respect to the basic hypothesis of contingency approach, the manner that the administrators assume is, to analysis the environment detailed and to set up the suitable organization structure according to the enviromental factors and the conditions which the administrators become face to face. The aim of this study is, to explain the basic hypothesis of contingency approach which defends that the organization structure which is suitable for area and conditions can be determine with some scientific research methods and to explain the results of a research study. The reason for choosing such a subject for master's thesis is, the aim of contingency approach, which is to find solutions according to the conditions and because of the contingency approachs not to loses its currency at any time. As the environmental factors became complex, the importance and functionality of contingency approach increased, and in the future this tendency will be continue. This study includes three parts. In the first part, it is explained that, what contingency approach is and what its basic hypothesises are. In the second part, the main researchs which were made in the limits of contingency approach were summarized. The third part includes the results of a research which was made in tea factories in the east black sea region. The research was made in two grades. The first grade of the research was made m 16 Caykur 37 private sector tea factories, in total 53 tea factories. In the second grade, 3 Caykur factories and 7 private sector factories were put into the extent of the research. In this manner, the number of factories which the research was made in, increased to 19 Caykur XIfactories and 44 private sector factories, in total 63 factories. The research depens on face to face conversations which were made with factory administrators. The main variables which are studied in the research are, environmental complexity, environmental changeability, environmental uncertainity, technology, division of labor, standardisation, formal structure, to become a united whole, autonomy, centralism and greatness. The data of the poll study, was explained using the frequency analysis method and reached the conclusion. Organizational structure was discussed with the routine-not routine dimensions.