Tüketici kredileri ve Türkiye uygulaması

Abstract

Tezde, genel olarak tüketici kredileri ve Türkiye'deki uygulaması işlendi. Tezin amacı, uygulayıcı ve yararlananlara, tüketici kredileri konusunda teorik bilgi vermek ve uygulama sonuçlarım ortaya koymaktır. Tezde, tüketici kredisinin tanımı, tarihçesi, özellikleri, türleri ile yararlan, sakıncaları ve ekonomik etkileri konusunda genel bilgiler verildikten sonra, Türkiye'de tüketici kredisi uygulamasına geçiş, Türkiye'de tüketici kredilerinin sınıflandırılması, pazarlanması, tüketici kredisi verilmesi işlemleri (kredi başvurusu, kimler başvurabilir, istenilen belgeler, verilirken dikkat edilen hususlar, kredinin onaylanması, verilmesi aşamasındaki işlemler), tüketici kredisi uygulamasına bir örnek (taşıt alım kredisi), tüketicinin korunması ve aydınlatılması, tüketici kredilerinin taksitlendirilmesi ve gerçek maliyet, Türkiye ekonomisinde tüketici kredilerinin yeri (toplam krediler içerisindeki yeri, yıllara göre kullanılan toplam tüketici kredileri, mal ve hizmet gruplarına göre tüketici kredilerinin dağılımı, tüketici kredisi kullananların meslek, yaş, gelir ve eğitim düzeylerine göre dağılımı) ve tüketici kredilerinin Türkiye ekonomisine etkileri incelenmiştir. Tezde kullanılan yöntem teoriktir. Tez, konu ile ilgili kitap, tez, dergi, makaleler taranarak ve Türkiye Bankalar Birliğince üçer aylık hazırlanan "Kümülatif Tüketici Kredileri Konsolide Raporlarındaki istatistiki bilgilerden faydalanılarak hazırlanmıştır. Tüketici kredilerinin, bireylerin bütçe problemlerini çözmede yardımcı olarak hayat standartlarını yükselttiği, tüketiciye peşin para ile mal almak avantajım sunduğu, bankalara, ticari kredilerdeki talep yetersizliğinden dolayı ellerinde kalan atıl fonları plase etmek imkanı verdiği, piyasada durgunluk olması halinde bunun aşılmasına yardımcı olduğu, yığın üretimini teşvik ederek, bir çok mala geniş bir kitlenin kolaylıkla sahip olmasını mümkün kıldığı, piyasada durgunluğun olduğu, ticari ve sınai kesiminin kredi talebinin azalıp, bankaların yüksek faizle topladıkları mevduatı plase etmekte zorlandığı 1988 yılının son aylarında Türkiye'de verilmeye başlanan tüketici kredilerinin kısa sürede yaygınlıkkazanarak 1989 yılı sonu itibariyle 120.100.000.000.- TL iken 1995 yıl sonu itibariyle 127.471.300.000.000.- TL'ye ulaştığı (1989 yılma göre reel karşılığı 4.202.800.000.000.- TL) ve 4 635 439 kişinin faydalandığı, böylelikle ekonomimize bir canlılık ve dinamizm getirdiği, 1995 yılı sonu itibariyle tüketici kredisi kullananların %44'ünün sırasıyla beyaz ve elektronik eşya, ev eşyası ile otomobil alımına yöneldiği, bunların %60'ınm memur ve işçiler, %54'ünün de 26 - 45 yaş grubu insanları olduğu, gelir seviyesi düşük insanların krediye daha çok yöneldiği, eğitim düzeyi arttıkça daha yüksek meblağlarda kredinin kullanıldığı, tüketici kredilerinden %43'ünün otomobil kredisi olduğu, tüketici kredilerinin en çok yoğunlaştığı mallardaki talep tüm yıla yayılarak, taleplerin konjonktürel ve mevsimsel olusuzluklardan etkilenmemesine katkı sağladığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca, tüketici kredisinin gerçek maliyetinin görünenin çok üzerinde olduğu belirlenmiştir.

In this thesis, consumer credit and its application in Turkey have been analyzed. The major purpose of this thesis is to offer a theoretic and practical information regarding the subject of consumer credits. After presenting some general information about consumer credits- definition of consumer credits, its historical developments, their properties and types- detailed information in consumer credits concerning historical developments, their properties and types, its marketing, qualifications for requesting consumer credits (applying to credit, required documents and other procedures), automobile (vehicle) credit application, safeguarding and informating of consumers, instalmenting and reel cost of credit in Turkey, share of consumer credits on Turkey's economy (share of consumer credits in total credits, amount of total consumer credit by year, distribution of consumer credit by commedity and service groups and analysis of consumer used consumer credits by mojor, age, income and education) and the impacts of consumer credits on Turkey's economy have been presented. In this thesis a theoretical approach has been employed. Various literature, books, theses and articles and statistical series obtained Cumulative Consumer Credits Estimated Reports issued by The Unions of Turkish Banks are being utilized. It is generally accepted that consumer credits are helpful to reduce budget deficit of consumers, to increase life standards, to finance consumers for purchasing goods and services in advance, to reduce demand shortage for commerce credits and then to utilize idle funds, to remove stagflation in economy, to encourage mass production and to increase consumer welfare. During the economic stagflation in the fourth quarter of 1988, commerce and industrial sectors' credits demand decreased dramatically and banks have been forced to pay high interest rate for the demand deposit, but consumer credits in Turkey have beenwidened! in a great amount. Since the end of 1989, the amount of consumer credits have been reached to 120.100.000.000.- TL and to 127.471.300.000.000.- TL at the end of 1995 (in real terms 4.202.800.000.000.- TL in 1989 prices). At the end of 1995, the number of consumers obtained consumers credits have been reached to 4 635 439. About 44% percent of consumer creditors purchased electronic and kitchen items. 60% percent of consumers are officers and workers; 54% percent of consumers are at between 26-45 age groups. It is a fact that low income group people are generally demanding more consumer credits, and as education level increase the amount of demanded credit increases, respectively. 43% percent of consumer credits are automobile credits. As a matter of fact that consumer credits are mainly financed purchasing goods and services and then increased demand year by year and reduced the effects of conjectural and seasonal fluctuations in some certain commodities. In addition, it has been determined that reel cost of consumer credit was more than its appearance.