Ekonomik açıdan Türkmenistan doğal gaz sektörüne genel bir bakış

Abstract

SSCB döneminde Sovyet merkezi planlamasının entegral bir parçası olan Türkmenistan doğal gaz sektörü, bugün Türkmenistan ekonomisinin çekici gücünü oluşturmaktadır. Bununla birlikte, Türkmen doğal gazının Rusya aracılığıyla pazarlanmaya çalışılması, bu ülkenin uyguladığı düşük fiyat politikası nedeniyle Türkmenistan'ın iktisadi refahında önemli kayıplara yol açmaktadır. Türkmenistan, bu kaybı ortadan kaldırmak için Türkmenistan-İran-Türkiye, Trans-Hazar, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan, Türkmenistan-Çin-Japonya ve Nabucco alternatif doğal gaz boru hatlarının devreye sokulması yollarını araştırmaktadır. Bir taraftan dünya doğal gaz fiyatlarının artışı öte taraftan alternatif boru hatlarını geliştirme çabaları, Rusya'nın Türkmenistan doğal gazına uyguladığı fiyatları yükseltmekte ise de, doğal gaz sektörünün ve doğal olarak Türkmenistan ekonomisinin geleceği alternatif boru hatlarının geliştirilmesine bağlı görünmektedir.

Turkmenistan?s natural gas sector, an integrated part of Gosplan during Soviet era, is the engine of Turkmen economy today. Nevertheless marketing of Turkmen natural gas via Russia creates considerable losses in economic welfare of Turkmenistan due to the low price policy towards Turkmen natural gas by Russia. To eliminate these economic losses, Turkmenistan has been interested in alternative natural gas pipe lines such as Turkmenistan-Iran-Turkey, Trans-Caspian, Turkmenistan-Afghanistan-Pakistan, Turkmenistan-China-Japan and Nabucco. Although rises in the World natural gas prices on the one hand and speculations about alternative natural gas pipe line routes for Turkmenistan on the other force Russia to increase prices it applies to Turkmen gas, the future of natural gas sector and naturally of Turkmenistan economy seems to depend on the development of alternative pipe line routes for Turkmen gas.