Mevsimsel rasyonel beklentiler - yaşam boyu sürekli gelir hipotezinin analizi

Abstract

Tüketim harcamaları en önemli ekonomik değişkenlerden biridir. Tüketim harcamalarının fonksiyonel biçimine ilişkin makro ekonomi literatüründe pek çok görüş mevcuttur. İlk defa Keynes tüketimi harcanabilir kişisel gelirin bir fonksiyonu olarak açıklamıştır. Daha sonraki yıllarda devam eden çalışmalarda Modigliani’nin “Hayat Boyu Gelir Hipotezi” ve Friedman’ın “Sürekli Gelir Hipotezine”, Hall’ın “Tesadüfü Yürüyüş Modelinin” yaptığı katkılar ile literatüre “Rasyonel Beklentiler – Yaşam Boyu Sürekli Gelir Hipotezi” girmiştir. Söz konusu bu çalışmaları Osborn, mevsimsellik kavramı ile birlikte tekrar incelemiş ve “Mevsimsel Rasyonel Beklentiler – Yaşam Boyu Sürekli Gelir Hipotezini” geliştirmiştir. Osborn’un geliştirdiği bu model, tüketim harcamalarındaki değişimin tamamen rassal olduğu iddiasını öne süren Hall modelinin mevsimsel karşılığı olarak görülmektedir. Bu çalışmada Osborn’un Mevsimsel Rasyonel Beklentiler – Yaşam Boyu Sürekli Gelir hipotezi, özel nihai tüketim harcamalarının üç alt kalemini oluşturan gıda-içki, yarı dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları ve hizmet harcamaları için test edilmiştir. Analizlerde, Franses ve Paap’ın çalışmalarında kullandığı ve periyodisite kavramını açıklamak için geliştirdikleri, “periyodik modelleme” teknikleri kullanılmıştır. Çeşitli analiz konuları bulunan periyodik modelleme tekniklerinin, bu tez çalışması için “otoregresif periyodik modelleme” kısmından yararlanılmıştır. Özel nihai tüketim harcamalarının ilgili üç alt kalemi için söz konusu yöntem uygulanmış ve test sonuçları neticesinde Mevsimsel Rasyonel Beklentiler – Yaşam Boyu Sürekli Gelir Hipotezi Türkiye Ekonomisi için uygun bulunmayarak reddedilmiştir.

Consumption is one of the most significant economic variables. There are too many hypothesis about form of consumption expenditures in the macroeconomics. Firstly, Keynes explained the consumption as a function of disposable personal income. After following years, in other tries, “Rational Expectations-Life Cycle Permanent Income Hypothesis” was developed by the help of information of Modigliani’s “Life Cycle Income Hypothesis”, Friedman’s “Permanent Income Hypothesis” and Hall’s “Random Walk Model”. Osborn analysised these studies with seasonality and developed “Seasonal Rational Expectations-Life Cycle Permanent Income Hypothesis.” Osborn’s model is regarded seasonal analogue of Hall’s model which suggests that consumption expenditures follow random walk. In this study Osborn’s Seasonal Rational Expectations-Life Cycle Permanent Income Hypothesis is tested for food-drink, semi durable and nondurable consumption goods and service consumption which are the subitems of private final consumption. In the analysises, “Autoregressive Periodic Modelling” was used. This method was used by Franses and Paap for their studies and developed for explaing periodic models. Test results do not support the seasonal rational expectations-life cycle permanent income hypothesis for Turkish Economy.