İşsizlik ve büyüme ilişkisi: 2000-2012 Türkiye örneği

Abstract

İktisat literatüründe uzunca bir süre istihdam ve büyüme arasında doğrusal bir ilişki olduğu kabul edilmiştir. Ancak, Türkiye?de son dönemlerde gerçekleşen yüksek büyüme oranlarının istihdamı etkilemedeki yetersizliği bu teoriyi doğrulamamaktadır. Nüfusun en yoğun olduğu genç yaş grubu için işsizliğin de en yoğun olması, büyümenin aynı şekilde istihdama yansımadığı düşüncesini güçlendirmektedir. Türkiye?de büyümenin istihdam yaratamadığı olgusunu güçlendirmektedir. Gerçekleşen yüksek büyüme rakamlarına rağmen işsizliğin ciddi bir sorun olarak varlığını sürdürmesi, konunun akademik anlamda çekiciliğini arttırmaktadır.Bu çalışmada, Türkiye ekonomisi için, işsizlik büyüme ilişkisinin daha yakından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, bazı demografik işsizlik değişkenleri ile büyüme arasındaki ilişki, 2000:Ç1-2012:Ç3 dönemine ait veri ile uygulamalı olarak araştırılmıştır. Kullanılan değişkenler toplam işsizlik, genç işsizlik, kadın-erkek işsizliği ve kent-kır işsizliği ile büyüme (reel GSYH)?dir. Değişkenler arasındaki ilişkinin varlığı ve yönü VAR modeli ile araştırılmıştır. Ayrıca VAR modeli üzerinden elde edilen Granger nedensellik analizi, varyans ayrıştırma analizi ve etki-tepki analizi uygulanmıştır. Sonuçlar, değişkenler arasında karşılıklı nedensellik olmadığını, yalnızca erkek işsizlik oranından büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik olduğunu; büyümenin kısa dönemde işsizlik oranını açıklamada yeterli olmadığını ancak uzun dönemde açıklama yeterliliğinin arttığını; büyümenin işsizlik oranlarını ters yönde etkilediğini fakat bunun anlamlı olmadığını göstermiştir.

In economics literature a linear relationship between employment and growth has been assumed for along time. However, in recent years, the inability of high growth rate in influencing the employment in Turkey has not confirmed this theory. It strengthens the phenomenon that growth has failed to create jobs for young population who are most densely age group and also most intense age group in unemployment in Turkey. It has increased the attractiveness of subject in the academic sense that in spite of high growth rates in Turkey?s economy, unemployment continues to exist as a serious problem. In this study, it is aimed to examine more closely the relationship between unemployment and growth for Turkey?s economy. To that end, the relationship between some demographic unemployment variables with growth were investigated as applied with the data for the period 2000:Q1-2012:Q3. The variables which were used are total unemployment, young unemployment, female-male unemployment and rural-urban unemployment and growth (real GDP). The presence and direction of the relationship between variables were investigated using a VAR model. Also Granger causality analysis, variance decomposition analysis and impulse-response analysis which are got out of VAR model were applied. The results have shown that there aren?t mutual causality between variables, there is one-way causality only from male unemployment rate towards growth; in short-term, growth isn?t adequate to explain unemployment rates, but in the long-term it is; growth variable negatively affects the unemployment rates but this effect is not meaningful.