Türkiye işgücü piyasasına yönelik histeri etkisi analizi: Ratchet model uygulaması

Abstract

Ülke ekonomilerinde yaşanan şokların ardından işsizlik oranlarının uzun dönem denge düzeyine dönmemesi histeri yaklaşımının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Histeri yaklaşımına göre, NAIRU değeri cari işsizlik oranlarını otomatik olarak takip etmektedir. Söz konusu yaklaşım çerçevesinde tek ülke veya ülke grupları için İşsizlik oranları üzerinde histeri etkisi varlığını araştıran çok sayıda çalışma mevcuttur. Bununla birlikte konuyu Türkiye işgücü piyasası açısından ele alan çalışmaların sayısı sınırlıdır. Bu motivasyon ile 1988-2015 dönemine ait altışar aylık genel (15+ yaş), tarım dışı (15+ yaş), erkek (15+ yaş), kadın (15+ yaş), genç (15-24 yaş) ve yetişkin (25+ yaş) işsizlik verileri kullanılan çalışmada, Ratchet modeli yardımıyla Türkiye'nin işsizlik oranları üzerinde histeri etkisi varlığı araştırılmıştır. Ratchet modelinden elde edilen veriler analiz edildiğinde, yetişkin işsizliği dışındaki işsizlik oranları üzerinde histeri etkisinin mevcut olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sonuçlar, Türkiye ekonomisinde yaşanan bir şokun ardından yetişkin nüfusa ait işsizliğin dışındaki işsizlik oranlarının uzun dönem denge düzeyine dönmediğini göstermektedir.

After the shocks in the economies of countries, not returning of unemployment level to long term equilibrium level prepared the ground to coming up the hysteresis hypothesis. According to hysteresis hypothesis NAIRU value automatically follows the current unemployment rate. Within the framework of mentioned approach, there are a lot of studies that examine the hysteresis effect on unemployment rates of single country or groups of countries. However, studies dealing the subject in terms of Turkey labour market are limited. With this motivation, the existence of hysteresis effect on Turkey' unemployment rate is examined with the aid of Ratchet model in this study, in which general (15+ age), non-agricultural (15+ age), male (15+ age), female (15+ age), youth (15-24 age), and adult (25+ age), unemployment rates belong to 1988- 2015 used semi-annually. When the obtained data from Ratchet model were analyzed, it was concluded that hysteresis has effect on all unemployment rates except adult unemployment rate. These results show that after a shock on Turkey's economy, all the unemployment rates except adult unemployment rate have not returned to long term equilibrium level.