Denizlili Aşık Ozan Nihat

Abstract

Âşık Edebiyatı geleneği yüzyıllardır Anadolu, bilhassa Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Çukurova Bölgesi'nde yaşamıştır. XX. yüzyıla gelinceye kadar bu gelenek, sosyal ve kültürel yapıda meydana gelen değişmelere paralel olarak biçim ve içerik açısından kendini yenileyerek bugüne taşınmıştır. Bu süreçte Ege Bölgesi'nde, özellikle Acıpayam'ıda içine alan Teke yöresinde de bu geleneğin ve geleneği sürdürenlerin varlığı, yapılan araştırmalar ve incelemelerle tespit edilmiştir. Tez konusu olan Denizlili Âşık Ozan Nihat, Teke yöresine dâhil olan Denizli, Acıpayam âşığıdır. Ozan Nihat, Ekim 1950'de Denizli ilinin Acıpayam ilçesinin Gölcük Köyü'nde dünyaya gelmiştir. Lise mezunudur ve kendi kendini yetiştirmiş bir âşıktır. Şiirlerinde, kendi hayatı, yurtdışındaki Türklerin sıkıntıları, içinde bulunduğu dönemin tarihî, sosyal ve kültürel olayları; memleketi Denizli'nin özellikleri; Türklük, vatan, millet, bayrak, ahlakî değerler, din ve tasavvuf gibi inançlar; siyasi ve ekonomik olaylar ağırlıklı bir yer tutar. Bu temalar, âşığın sazında, sanatsal bir dil özelliğiyle kendini gösterir. Şiirlerinde edebî sanatlara, atasözü ve deyimlere bolca yer veren Ozan Nihat, millî hece vezniyle, genellikle dörtlük nazım birimi kullanarak, kafiye ve rediflerle söyleyişini güçlendirmiştir. Semai ve destan nazım şeklini de tercih eden Ozan Nihat, şiirlerini ağırlıklı olarak, koşma şekliyle yazmıştır. Bu çalışmada, Ozan Nihat her yönüyle tanıtılmaya ve onun Türk saz şiirindeki yeri belirlenmeye çalışıldı. Âşığın sanatsal gelişimini gözlemleyebilmek için, 1968'den2007'ye kadar yazdığı tüm şiirleri, kronolojik sıraya göre, tasnif edildi ve âşığın 2007yılında şiirlerinde yaptığı son değişiklikler de gösterildi. Âşığın bazı âşıklarla yaptığı atışmaları da şiirlerinin arkasına eklendi. Onun şiirlerindeki dil, üslup ve söyleyişi özellikleri bozulmadan ele alınmış; ancak imla hataları son imla kılavuzu esas alınarak düzeltilmişir. Ozan Nihat; Âşık Seyranî, Âşık Sefaî gibi devrimizin önemli bir hiciv ustası, kendine özgü sanatsal bir anlatımı olan ve Ege Bölgesi'nde âşıklık geleneğini halen, hakkıyla sürdüren tespit edebildiğimiz öncü bir âşıktır. Custom of Minstrel literature is living in Anatolia, especially in Eastern and CentralAnatolia and Çukurova region, through centuries. Until the beginning of the 20 th century,this custom has renewed itself in structure and content paralled to the changes occurred insocial and cultural changes. During this process, in Aegean Region, also especially in TekeEnvirons which includes the Acıpayam both the existence of this custom and whocontinues this custom has been proved by the conducted researches.Minstrel of Denizli, Ozan Nihat who is the object of this thesis, is the minstrel ofDenizli-Acıpayam which belongs to the Teke Environs. He was born in October 1950,Gölcük village of Acıpayam county, Denizli province. He was a High School graduate andhe is a self-improved minstrel.In his poems and minstrel performances, his own life, the hardships of Turks in abroad,the historical, social and cultural events of the daily time period, the beauties of hishometown Denizli, values like, Turkishness, country, nation, flag, morality, beliefs likereligion and Tasavvuf and finally political and economical events predominated. Thesethemes show theirself on his style by artistic language. Ozan Nihat who uses abundantlyliterary arts, proverbs and idioms in his poems and minstrel performances, wrote his poemsby national syllable poetry and he forced his style both by using the ?dötlük? verse unit andthe rhymes and ?redif?. Ozan Nihat who prefers shape of semai and epic verse used hispoems by the shape of ?koşma? predominantly.In this study, Ozan Nihat is aimed to be introduced in all respects and his position inTurkish instrumental poetry is tried to be determined. To observe the artistic developmentof Ozan Nihat, all his available poems written between 1968 and 2007 are arrangedaccording to their dates. Moreover, by showing the final changes of all his poems whichare done by himself in 2007, the characteristics of structure of all these poems are dwelledupon Also quarrels which are done by Ozan Nihat with other minstrels are given after thisarrangement. His poems were evaluated by protecting the characteristics of language andstyle but mistakes of orthography were corrected by considering the guide of orthographyOzan Nihat who has a special artistic style is an entertainment artist like MinstrelSeyranî and Sefaî and he was the only determined minstrel who still continues the Minstrelcustom in Aegean region.