Minarelerin rüzgar yükleri altında davranışlarının incelenmesi ve bunların rüzgara göre hesabı

Abstract

Ülkemizde her yıl çok sayıda cami ve minare inşa edilmektedir. Bunların büyük çoğunluğu şahıslar, dernekler ve vakıflar tarafından hayır işi olarak inşa edilmektedir. Durum böyle olunca da bu yapılar çoğu zaman herhangi bir hesap yapılmadan ve istenen düzeyde denetime tabi tutulmadan sadece usta marifetiyle inşa edilmektedir. Bu şekilde inşa edilen minareler şiddetli rüzgar ve deprem gibi etkiler altında kolaylıkla hasar görebilmektedir. Nitekim son zamanlarda minarelerin rüzgar etkisiyle yıkıldığı ve çeşitli düzeylerde can ve mal kaybının meydana geldiği haberleri basında sıklıkla yer almaktadır. Tüm bunlar dikkate alınarak bu çalışmanın temel amacı, minarelere etkiyen rüzgar yüklerini ve bu yükler etkisinde minarelerin davranışlarını incelemek, ulusal ve yabancı ülke yönetmeliklerini dikkate alarak bunların hesaplarını karşılaştırmalı olarak sunmak şeklinde seçilmiştir. Çalışma üç asıl ve iki ek bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm genel bilgiler bölümü olup bu bölümde, çalışmanın amacı belirtilmekte ve minarelerin zaman içindeki gelişimi, yapım amaçları, minare elemanları, minarelere etkiyen yükler, hesap yöntemleri ve bu yapılara ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığınca yayınlanan esaslar üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde minarelerin genel olarak ve örnek olarak seçilen minarenin yapısal özellikleri sunulmakta, ACI 307 ve TS 498’e göre rüzgar yüklerinin hesabı, deprem yüklerinin hesabı ve minare gövdesinin taşıma gücüne göre kesit hesapları ise çeşitli yük kombinezonları dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Bölümün sonunda rüzgar ve deprem yükleri için yük kombinezonlarından elde edilen değerler karşılaştırmalı olarak irdelenmektedir. Üçüncü bölümde ise çalışmanın bütününden çıkarılan başlıca sonuç ve önerilere yer verilmektedir. Bu son bölümü kaynaklar dizini ve iki ek bölüm izlemektedir.

Every year a lot of mosques and minarets are erected in our country. Most of these structures are financed by private and legal entities as a charity. So heaps of times any counting without do and without control on level desired these structures are erected with skill master only. So they are able to take the knock easily under effects like strong wind and earthquake. Thus according to press, recently, it is known that minarets have fallen down with wind affect and falling down minarets have caused to loss of life and properties. Therefore the main goal of this study is to calculate the charge of wind and to search behavior of minarets under this affects and to calculate according to national and foreign country regulations and this score submit relatively. The study consists of three main sections and two addition sections. The first section includes general information. It is defined the goal of the study in the first section and it is emphasized that the minarets developing through time, building goals, minarets components, minarets loads, calculating methods and this building concerning the method of calculate the law announced by the Department of Religious Affairs. In the second section, it is given that minarets and selected minaret as an example structural features, according to ACI 307 and TS 498 calculation of wind affects, calculation of earthquake affects and according to bearing capacity considering various loads combinations body of minaret of section calculations. In the finish of second section, it is examine relatively finding values from load combinations for wind and earthquake loads. In the third section, the results and recommendations of the study are given. After this last section, the references and two extra sections are given.