Kamu yapım işi ihalelerinde tasarımdan kaynaklanan problemlerin yapı bilgi modellemesi ile ihale öncesinde belirlenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, kamu kurumları tarafından ihalesi gerçekleştirilen yapım işleri projelerinde yaşanan anlaşmazlık ve/veya problemlerin Yapı Bilgi Modellemesi kullanımı ile ihale öncesinde belirlenebileceği gösterilmiştir. Bu amaçla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Trabzon İl Müdürlüğü tarafından ihalesi yapılmış veya kontrollüğü üstenilmiş üç proje Yapı Bilgi Modellemesi ile modellenerek uygulama aşamasında karşılaşılan problemlerin ve/veya anlaşmazlıkların tasarım aşamasında çözülüp çözülemeyeceği araştırılmıştır. Bu projelerin ikisinde inşası yapılan yapının komşu arsa sınırını ihlal etmesi, diğerinde ise mekanik projedeki ısıtma tesisatı ve HVAC sisteminin yapının taşıyıcı elemanları ile çakışması problemleri bulunmaktadır. Çalışma için öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Trabzon İl Müdürlüğü'nde projelerin kontrollüğünü yapan mühendislerle projeler hakkında görüşmeler yapılmış ve projelerin uygulanma aşamasında ne tür problemlerle karşılaşıldığı öğrenilmiştir. Elde edilen veriler ile Yapı Bilgi Modellemesi teknolojisi kapsamında projeler 3 boyutlu modellenirken, problemlerin oluştuğu yerlerde daha detaylı modelleme yapılmıştır. Arsa problemi meydana gelen projelerde yapı elemanları ile arsa sınırı arasında gereken çalışma payı dikkate alınarak çakışma analizi yapılmıştır. Mekanik tesisatın yerleşimi ile ilgili problem olan projede ise yapının taşıyıcı elemanları ile mekanik tesisat arasında çakışma analizi yapılmıştır. Çalışmada, kamu yapım işlerinde, Yapı Bilgi Modellemesinin projelerin tasarım aşamasında kullanılması durumunda, projelerde uygulama aşamasında karşılaşılabilecek problemlerin ve/veya anlaşmazlıkların büyük çoğunluğunun tespit edilerek düzeltilebileceği sonucuna varılmıştır. In this thesis, it has been shown that the disputes and/or problems experienced in the construction works projects that are tendered by the public institutions can be determined before the tender by using the Building Information Modeling. For this purpose, three projects which were tendered or supervised by Trabzon Provincial Directorate of the Environment and Urban Ministry were modeled by Building Information Modeling and it was researched whether the disputes and/or problems encountered during implementation phase could be resolved at design stage. In both of these projects, the constructed construction violates the neighboring land boundary and in the other project the heating installation and the HVAC system of the mechanical project have clash problems with the bearing elements of construction. For the study, the engineers who supervised the projects at Trabzon Provincial Directorate of the Environment and Urban Ministry were interviewed and learned what kind of problems encountered in the implementation phase of the projects. With the obtained data, while the projects were modeled in 3D within the scope of Building Information Modeling technology, more detailed modeling was done where the problems occurred. Clash detective analysis was done considering required workspace between the construction elements and the land boundary in the projects where the land problem occurred. In the project, in which there is a problem related to the placement of the mechanical installation, a clash detective analysis has been made between the bearing elements of the construction and the mechanical installation.As a result of the study, it is concluded that if the Building Information Modeling is used in the design stage of the public construction, it will be possible to find out and correct almost all the problems and disputes.