Biyoaktiviteleri yönünden türkiye florasına ait baskın ballar ile manuka ballarının karşılaştırılması

Abstract

Bal insanoğlu tarafından yüksek gıda ve tıbbi özellikleri nedeniyle en çok tercih edilen doğal kaynaklardan biri olmuştur. Türkiye, bulunduğu coğrafik konum ve iklim özellikleri nedeniyle bal üretimi ve bal çeşitliliği bakımından dünyanın önde gelen gelen ülkelerinden biridir. Barındırdığı zengin floral kaynaklardan üretilen ballar, Anadolu insanı için binyıllardır ilaç olmuştur. Planlanan çalışmanın amacı, Türkiye florasına ait baskın ballar ile Manuka ballarının fiziksel, kimyasal ve biyoaktif özellikleri bakımından karakterizasyonun sağlanması ve antioksidan, antimikrobiyal aktivite yönünden karşılaştırılmasıdır. Yapılan çalışmada, Türkiyenin değişik coğrafik bölgelerinden toplanan 60 adet bal numunesinin otantik karakterizasyonu palinonojik test ile belirlendi. Kestane, püren, çam, akasya, lavanta, çalba, hayıt, geven, meşe, ayçiçeği, ıhlamur, üçgül ve manuka ballarının monofloral ballardan olduğu ve 9 adet balın ise karışık floralı bal olduğu tespit edildi. Balların fiziksel karakterizasyonu olarak C13/C4 izotopları, nem, renk, elektriksel iletkenlik, optik çevirme parametreleri belirlendi. Balların kimyasal karakterizasyonunda 10 adet şeker bileşeni RID-HPLC ile belirlendi. Prolin değerleri, HMF, mineral madde içerikleri ileri araştırma yöntemleri ile belirlendi. Balların biyolojik aktif özellikleri in vitro olarak antioksidan ve antimikrobiyal aktivite testlerine göre belirlendi. Balların biyo-aktivitesinden sorumlu 18 adet fenolik bileşen RP-HPLC-UV ile test edildi. Elde edilen değerlere göre farklı floral özelliklere sahip balların farklı fiziksel, kimyasal ve biyoaktif bileşenlere sahip olduğu, ancak koyu renkli balların daha yüksek biyo-aktif bileşenlere ve ona bağlı olarak daha yüksek biyolojik aktiviteye sahip olduğu bulundu. Çalışma ile Türkiye florasına ait kestane, meşe, püren, çam, akasya, geven, ayçiçeği, çalba, hayıt, lavanta, ıhlamur ve üçgül ballarının antioksidan ve antimikrobiyal yönden Manuka ballarına eşdeğer tibbi potansiyele sahip olduğu bulundu. The honey, has been one of the most important preferred natural resources due to its higher nutrients and medical characteristics by mankind. Turkey is one of the leading countries of the world in terms of honey production and honey diversity due to its geographical location and climatic characteristics. The honey produced from its rich floral sources has been medication for Anotolian people for millennia. The aim of this study is to provide a characterisation of the dominant honey which belongs to the flora of Turkey and Manuka honey in terms of their chemical and bioactive properties and to compare them in terms of their antioxidant and antimicrobial activities. In the study, 60 samples of honey which collected from different geographic regions of Turkey was determined by polynanojic testing. Chestnut, heather, pine, acacia, lavender, calbee, vitex, astragalus, oak, sunflower, lime, clover and manuka honeys were determined to be monofloral honeys and 9 of the honey types were determined to be mixed floral honey. For the physical characterization of honey types; C13/C4 isotopes, moisture, color, electrical conductivity, optical flip parameters were determined. In the chemical characterization of honey, 10 sugar components were determined by RID-HPLC. Proline levels, HMF, mineral matter content were determined by advanced research methods. The biological active properties of honey types were determined as in-vitro according to antioxidant and antimicrobial activity tests. 18 phenolic compounds which are responsible for the bioactivity of the honey were tested by RP-HPLC-UV. According to the results obtained, the honey types which have different proporties have different physical, chemical and bioactive components, but the dark-colored honey types possess higher bio-active components and accordingly they possess higher biological activity properties. The results of our study indicate that chestnut, oak, heather, pine, acacia, astragalus, sunflower, calbee, vitex, lavender and clover honeys which belong to the flora of Turkey are equivalent to Manuka honey types in terms of medical potantial for their antioksidants and antimicrobial features.