Şehir planlamada bir yöntem olarak kent morfolojisi: Görele

Abstract

Kent planlama pratiğinde, yerel karakter, toplumsal yapı, ekonomik ve çevresel faktörler kentlerin morfolojik yapısını etkileyen önemli etmenlerdir. Kentlerin gelişim süreçlerindeki morfolojik değişim-dönüşümü anlamak ve tanımlamak gelecekteki plan kararları için kritik öneme sahiptir. Bu da morfolojik analiz yaklaşım ve yöntemlerinin planlama sürecine dahil edilmesiyle mümkündür. Bu bağlamda tez çalışmasının amacı; kent planlama sürecine ve planlama pratiğine bir kontrol aracı olarak morfolojik analiz yöntemlerinin nasıl dahil edilebileceğinin sorgulanmasıdır. Bu doğrultuda imar planlarını yönlendirici bir morfolojik yöntemin tanımlanmasıdır. Çalışmanın ilk bölümünde; Kent planlama ve kent morfolojisine ilişkin genel bilgiler verilmiş, daha sonraki bölümlerde ise şehir planlama ve kent morfolojisi çalışmaları ile kent morfolojisine ilişkin analiz yöntemleri ve kentlerin mekânsal yapısını araştıran morfolojik yaklaşımlar incelenmiştir. Yapılan incelemeler doğrultusunda, kent planlama sürecine dahil edilebilecek, kentsel dokuların incelenmesi ve değerlendirilmesi için yönlendirici olabilecek bir morfolojik analiz yöntemi geliştirilmiştir. Tanımlanan analiz yöntemi Görele kenti için uygulanmıştır. Kentin dinamikleri, mekânsal katmanlaşma düzeyi, morfolojik yapısı değerlendirilerek sistemli bir biçimde analiz edilmiştir. Sonuçlar ve öneriler; çalışma alanı, kent planlama ve kentsel morfoloji ilişkisi olmak üzere iki başlıkta ele alınmıştır.