Çocuk oyun alanlarında kullanıcıların bitki tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma: Trabzon kenti örneği

Abstract

Çocuk oyun alanları, bir beton yığını halini almış kentlerimizde çocukların dış mekanda rahatlayıp, oyun ihtiyaçlarım karşılayabilecekleri, aynı zamanda da bir şeyler öğrenerek gelişimlerine katkıda bulunabilecekleri önemli alanlardır. Yapılan araştırmalar göz önünde tutulduğunda doğal öğelerin bulunduğu çevrenin çocukların gelişimleri üzerinde olumlu katkıları olduğu görülmektedir. Dolayısıyla çocuk oyun alam planlamasında alanın sert zemin karakterinin tasarlanması kadar doğal öğelerin yer aldığı, bitkisel tasarımın yapılacağı alanların planlanması da son derece önemlidir. "Çocuk oyun alanlarının asıl kullanıcıları çocuklar olduğundan, çocukların bitki konusunda ne istediklerini anlamak ve soruna çözüm getirebilmek için onların bakış açısıyla değerlendirme yapmak gerekir" fikri, araştırmanın ana hipotezi olarak varsayılmıştır. Buna göre yapılan araştırmanın amacı; çocuklar gözüyle, oyun alanlarında yer alan bitkilerin görsel-işlevsel etkilerini araştırmak olup, bitkilerin özellikle renk, doku, form açısından ne tür özelliklerinin tercih edildiğinin belirlenmesidir. Ayrıca, çocuklarla birlikte gelen ebeveynlerin mevcut bitkilere ilişkin görüşleri de belirlenmiştir. Araştırmanın uygulama çalışması, Trabzon'da iki çocuk oyun alamnda-Doğa Anneler Derneği Parkı, Dede Korkut Parkı- yapılmıştır. Öncelikle her iki parkta 50 olmak üzere toplam 100 çocuk üzerinde tekil gözlem yapılmış, daha sonra yine toplam 100 çocukla görüşme yapılarak demografik özellikleri, park kullanımına ilişkin görüşleri ve gösterilen bitki gruplarına ait tercihleri belirlenmiştir. Yine her bir alanda 25 olmak üzere toplam 50 ebeveyne anket yapılarak, ebeveynlerin demografik özellikleri, park kullanımına ve mevcuttaki bitkilere ait görüşleri belirlenmiştir.