Quercus pontica K.Koch'nın yayılış alanlarında bitki birliklerinin analizi

Abstract

Bu çalışma, Quercus pontica'ın doğal yayılış alanlarından Trabzon-Of, Rize-İkizdere, Rize-Çamlıhemşin, Artvin-Arhavi, Borçka-Karagöl ve Borçka-Camili yörelerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında bu türün yayılış alanlarının meşçere profilleri ve vejetasyon alımı yapılmıştır. Bunun yanında bu alanların yetişme ortamı özellikleri ve silvikültürel özellikleri belirlenmiştir. Trabzon-Of'ta 6 örnek alan, Rize-İkizdere'de 4, Rize-Çamlıhemşin'de 6, Artvin-Arhavi'de 9, Artvin-Borçka-Camili mevkiinde 3 ve Artvin-Borçka-Karagöl mevkiinde ise 8 örnek alan olmak üzere toplamda 36 örnek alanda meşcere profili ve vejetasyon çalışmaları yürütülmüştür. Q. pontica'nın yetişme ortamı özelliklerini belirlemek için iklim tipleri ve örnek alanların toprak özellikleri belirlenmiştir. Toprak özelliklerini belirlemek amacıyla ise toplamda 14 adet toprak profili (83 adet toprak örneği) açılmıştır. Farklı çalışma alanlarında Q. pontica'nın floristik çeşitliliği üzerinde olası etkisi olduğu düşünülen topoğrafik ve toprak faktörlerinin etkileri değişik istatistik analizler yardımıyla test edilmiştir. Yapılan vejetasyon analizi sonucunda 1 adet birlik ve 2 adet alt birlik bilim dünyası için yeni olup, bu çalışmayla ilk kez saptanmıştır. Belirlenen meşcere kuruluşları silvikültürel özellikler bakımından farklılıklar göstermektedir. Q. pontica ile karışıma en çok katılan türler Vaccinium arctostaphylos, Rhododendron ponticum ve Sorbus aucuparia olduğu görülmüştür. Kafkas endemiği ve relikt bir tür olan Q. pontica türü genel olarak gruplar ve kümeler halinde yayılış göstermekte olup bu alanların korunmaya alınması gerektiği önerilmektedir.