Doğu ve Batı Akdeniz bölgeleri için kızılçam (Pinus brutia ten. ) meşcere tipi verim tablolarının düzenleme ve orman amenajmanında kullanılabilme olanakları

Abstract

Kızılcam ağaç türü (Pinus brutia Ten.) Meşcere Tipi Verim Tablolarının (Deneysel Verim Tablosu) oluşturulabilme ve Orman Amenajmanı çalışmalarında kullanılabilme olanaklarının araştırıldığı bu çalışmada, Adana, Mersin, Antalya ve Muğla Orman Bölge Müdürlükleri için Orman Genel müdürlüğü, arşivlerinden elde edilen geçmiş plan dönemlerine ilişkin envanter karneleri ile Anamur Orman İşletme Müdürlüğünde yapılan örnek alan ölçümlerine ilişkin bilgiler veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bölge müdürlükleri için sağlanan envanter karnelerinde, var olan meşcere tipleri, üç bonitet sınıfına ayrılmıştır. Bu biçimde ayrılan 27 meşcere tipinden, yeterli sayıda envanter karnesi bulunan meşcere tiplerinden ortalama 40'ar karne rasgele yöntemle seçilmiş, diğer meşcere tiplerinden ise, elde edilebilen sayıda envanter karnesi araştırma materyali olarak kullanılmıştır. Bölge müdürlükleri için, geçmiş plan döneminde plan üniteleri için yapılmış bulunan hacim ve hacim artımı tabloları kullanılarak, her bölge müdürlüğünde üç bonitet sınıfı için ayrı hacim ve hacim artım tabloları oluşturulmuştur. Dört bölge müdürlüğünde, her meşcere tipi ve bunların farklı bonitet sınıflan için bu envanter karneleri, hacim ve hacim artım tabloları kullanılarak, meşcere tiplerinin hektarda ortalama hacim ve hacim artımları hesaplanmış ve Meşcere Tipi Verim Tablolarına aktarılmıştır. Bölge müdürlüklerinde, üç bonitet sınıfı için düzenlenen Meşcere Tipi Verim Tablosu değerlerinin (hacim ve hacim artımı) gerek farklı bölge müdürlüklerindeki aynı bonitet sınıflan, gerekse bir bölge müdürlüğündeki farklı bonitet sınıflan için karşılaştırmaları yapılmıştır. Çağ karışıklığı gösteren ve göstermeyen meşcere tipleri ise, her bir bölge müdürlüğündeki farklı bonitet sınıflan için karşılaştırılmıştır. Düzenlenen Meşcere Tipi Verim Tablolarının meşcereye uygunluğunun denetimi amacıyla üç meşcere tipi ve bunların farklı bonitet sınıflan için 263 adet örnek alan ölçümü yapılmış ve elde edilen verilerle Meşcere Tipi Verim Tablosu verileri karşılaştırılmıştır. Kızılcam türü için dört bölge müdürlüğünde yürütülen bu çalışmalar ve yapılan istatistiksel değerlendirmeler sonucu, üç bonitet sınıfına ayrılan meşcere tiplerinin bölge müdürlükleri ve arazi çalışması verileri itibariyle hacim ve hacim artımları yönünden önemli farklılıklar göstermediği, ancak aynı bölge müdürlüğünün farklı bonitet sınıflan için anlamlı farklılıkların bulunduğu belirlenmiştir. Buna karşın, çağ sınıfında karışıklık gösterenBu sonuçlara göre, İşletme amacı korama, sosyal ve kültürel fonksiyonlu orman alanları ile, özellikle odun üretimi amacıyla ayrılan işletme sınıflarında, birkaç metre küp bakım etası verilerek, sağlık ve temizlik kesimleri öngörülen meşcerelerde meşcere tipi verim tablolarının kullanılması, ilke olarak, ağaç serveti envanterinin yeterli doğruluk derecesinde, zaman, emek ve para yönünden uygulamada yapılandan daha uygun koşullarda yapılmasını sağlayabilecek niteliktedir. Gerek duyulduğu takdirde, bu tablo verileri gençleştirme darılarının hacim ve hacim artımı tahminleri için de kullanılabilir niteliktedir.