Odun üretim faaliyetlerinin L tipi matris ve Fine Kinney risk analizi yöntemleri ile değerlendirilmesi ve karşılaştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında; odun hammaddesi üretim (OHÜ) faaliyetlerinde Fine Kinney ve L Tipi Matris yöntemleriyle ağaç kesme ve boylama operatörleri (AKBO) için risk analizleri gerekleştirilip kıyaslanmıştır. Çalışma, Trabzon-Maçka yöresinde OHÜ'nde çalışan 41 AKBO ve 34 kişilik (13 İGU ve 21 uygulamacı) uzman grup üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında AKBO'nun karşılaşabileceği olası tehlikeler; literatür taraması, arazi gözlemleri ve işçi-işveren görüşlerinden yararlanılarak belirlenmiştir. Tanımlanan tehlikelerin öncelik dereceleri 13 kişilik uzman gruba uygulanan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi ile tespit edilmiştir. Risk analizleri her iki yöntemin sınıflandırma kriterlerine göre AKBO ve uzman grup üzerinde gerçekleştirilmiş ve yöntemlerin sonuçlar kıyaslanmıştır. Çalışma sonucunda; iki risk analizi yönteminin risk sınıfları arasında %99 güven düzeyinde istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ortaya konulmuştur (p<0,01). Fine Kinney yönteminde tehlikeler değişik risk sınıflarına dağılım gösterirken L Tipi Matris yönteminde 2. (Düşük) ve 3. (Orta ) sınıfta yığılım göstermiştir. OHÜ faaliyetleri için Fine Kinney yöntemi L Tipi Matris yöntemine oranla daha hassas sonuçlar vermiş olup ormancılık çalışmaları için yapılacak risk değerlendirmelerinde bu yöntemin kullanılmasının daha uygun olduğu söylenebilir. Odun hammaddesi üretim faaliyetlerinde Fine Kinney risk analizi yönteminin kullanıldığı ilk çalışmalardan olması nedeniyle bundan sonra yapılacak ormancılık ile ilgili sektörel işlerde, yasal düzenlemelerde ve bilimsel faaliyetlerde kaynak ve alt yapı oluşturma hedefi taşımaktadır.