Ekoturizmin Türkiye orman köyleri kalkınmaları üzerindeki sosyo-ekonomik etkilerinin ölçümü (Artvin- Camili biyosfer rezerv alanı örneği)

Abstract

Son yıllarda insanların doğal ortamlardan beklentilerinin değişimi sonucu yeni mal ve hizmet talepleri ortaya çıkmıştır. Böylelikle doğal değerlerini kaybetmemiş ülkelerin doğal, kültürel ve tarihi değerlerini sürdürüyor olması, ülkelerin karşılaştıkları ekonomik sorunların aşılmasında ve kırsal alanda istihdam oluşturulmasında, önemli bir etkiye sahiptir. Bu tür yerlere sahip ülkelerin bu kaynaklarından yararlanılması, yörenin önce bölgesel olarak ülkeye oradan da Dünya' ya tanıtılmasını ve ekonomik yönden kalkındırılmasını kaçınılmaz hale getirmektedir.Ormanlarımızda gerçekleştirilecek ekoturizm etkinlikleri, orman köylülerinin düşük olan gelir seviyesinin de yükseltilmesine imkân tanıyacaktır. Ekoturizm faaliyetlerinin temel amaçları, doğal alanlar üzerine turizmin olumsuz etkilerini azaltmak, olumlu etkilerini çoğaltmak ve orman köylüsüne olan faydasını arttırmak şeklinde sıralanabilir.Bu çalışma ile, Artvin ili Borçka ilçesindeki Camili havzası; Uğur, Maral, Efeler, Kayalar, Düzenli ve Camili Köylerinden oluşan 6 orman köyünde uygulanmakta olan GEF-II (Türkiye'nin Küresel Çevre Fonu) projesi kapsamında yürütülen, ekoturizm etkinliklerinden doğrudan ya da dolaylı olarak katkı edinen köylülerle yüz-yüze yapılan anket çalışmaları, bu çalışmanın temel verisini oluşturmaktadır. Günümüzde ormanların korunması, geliştirilmesi ve işletilebilmesi için orman köylülerinin kalkındırılması noktasında, ekoturizmin Camili havzasındaki orman köylerinin kalkınmaları üzerinde etkili olup olmadığını ortaya koymak ve ekoturizm etkinlikleri sonucunda olumsuz etkiler önlemek için plânlama ve yönetim aşamasında hangi hususlara dikkat edilmesi gerektiği amaçları belirtilmiştir. Ekoturizm etkinliği için uygulanan anket sorularında; ekoturizm etkinlikleri öncesi ve sonrası karşılaştırması ile hayvancılıktaki üretim miktarları, tarım ürünlerindeki miktarı, yöre el sanatları kullanımındaki değişim, yıllık gelir miktarları, hayat standartlarındaki değişim ve yakıt kullanımındaki değişim vb. gibi değişkenler; ölçülmeye çalışılmıştır. Anketlerle elde edilen veriler; Yüzde, Khi-Kare, Eşlendirilmiş T Testi ve Wilcoxon çözümlemelerini içeren istatistiki yöntemlerden yararlanılmıştır.