Sertifikalandırma ve Türkiye ormancılığında gerekliliği, olabilirliği, uygulanması sürecinde karşılaşılması muhtemel darboğazların ve fırsatların irdelenmesi

Abstract

Bir ürün, hizmet veya sürecin kurallarda belirtildiği gibi yapıldığının teyit edilmesini ifade eden sertifikalandırma, ormancılık sektörü için oldukça yeni bir olgudur. Nitekim ormancılıkta sertifikalandırma, tropikal ormanların tahribini önlemek amacıyla, sivil toplum örgütlerinin önderliğinde başlatılan boykotlara alternatif olarak geliştirilmiştir. Ormancılıkta sertifikalandırmanın temel amacı, sürdürülebilir orman işletmeciliğinin uygulanmasını güvence altına almaktır. Bu amacın gerçekleştirilmesi noktasında orman ürünleri piyasasından yararlanılması düşünülmüştür. Bu kapsamda, çevre bilinci yüksek piyasalar ile, sürdürülebilir tarzda işletmecilik yapan orman işletmeleri arasında bağ kurarak, bu ormanlardan gelen ürünler piyasada etiketleme yoluyla farklılaştırılmaktadır. Özetle sertifikalandırma, bir orman işletmesi bünyesindeki orman işletmeciliği faaliyetlerinin bağımsız bir kurum tarafından, belirlenen çevresel, sosyal, teknik ve ekonomik ölçüt ve göstergelere göre, bizzat orman alanında değerlendirilmesi ve teftiş edilmesi imkânını sağlayacak bir süreci kapsamaktadır. Böylelikle, orman kaynağının sürdürülebilir bir şekilde işletilmesini sağlanmakta, meşcereden başlayarak, en son satış noktalarına kadar ürünlerin zincirleme kontrolü yoluyla, tüketicilere ürünlerin sertifikalandırma sürecinden geçmiş bir orman kaynağından geldiğini garanti etmektedir. Ülkemiz ormancılık sektörü ve mevcut ormancılık düzeneği, sertifikalandırma açısından incelendiğinde, gerek mevcut yapıdaki kurumsal, hukuki, ekonomik, sosyal ve planlama ile ilgili sorunların çözümlenmesinde bir fırsat olarak, gerek orman işletmeciliği faaliyetlerine etkinlik kazandırmak ve gerekse de imzalanan anlaşmaların gereklerini yerine getirmek noktasında sertifikalandırma sürecine girilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu itibarla, oluşturulacak bir çalışma grubu ile hem sertifikalandırma standartlarının geliştirilerek sertifikalandırma sisteminin oluşturulması hem de uygulama ilkelerinin saptanmasına yönelik çalışmalara başlanılmalıdır. Bunlar yapılırken, Türkiye orman kaynaklarının ve ormancılık sisteminin kendine özgü koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.