Türkiye'nin ağaç ve orman ürünleri ihracat ve ithalat değerlerinin box-jenkins ve yapay sinir ağları yöntemleri ile tahmin edilmesi ve karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, tahmin çalışmalarında en çok kullanılan Box-Jenkins ve Yapay Sinir Ağları (YSA) yöntemleri ile en uygun zaman serisi ve farklı mimarilere sahip yapay sinir ağı modelleri belirlenmesi ve belirlenen modeller yardımıyla Türkiye'nin Ağaç ve Orman Ürünleri sektörüne ait ihracat ve ithalat değerleri tahmin edilerek yöntemlerin karşılaştırılması amaçlanmıştır. En uygun YSA ve Box-Jenkins modelleri ile 2016 yılına kadar ihracat ve ithalat değerleri tahmin edilmiştir. Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörünün alt sektörleri olan ağaç ve Ağaç Ürünleri, Kağıt ve Kağıt Ürünleri ve Mobilya sektörlerine ait ihracat ve ithalat verileri ayrı ayrı olarak incelenmiştir. Çalışmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumundan elde edilmiş olup, Ocak 2003-Aralık 2014 dönemlerini kapsayan aylık veriler kullanılmıştır. Yöntemlerin öngörü başarıları, Kök Ortalama Hata Kare, Ortalama Mutlak Hata ve Ortalama Mutlak Yüzde Hata istatistikleri kullanılarak karşılaştırılmıştır. Uygulama sonucunda, hem Box-Jenkins modellerinin hem de Yapay Sinir Ağı modellerinin başarılı sonuçlar vermesine rağmen, Yapay Sinir Ağları modellerinin daha iyi öngörü performansına sahip olduğu bulunmuştur.