Orman ürünleri sanayi sektöründe üretim planlama sisteminin doğrusal programlama yöntemi ile geliştirilmesi ve uygulaması

Abstract

Bu çalışmada, Orman Ürünleri Sanayi Sektörü içersinde faaliyet gösteren ve Lif Levha üretiminde bulunan bir fabrikada Bütünleşik Üretim Planlama faaliyetinin uygulanması amaçlanmıştır. Dinamik haldeki doğrusal programlama (DP) modeli kullanılarak, hangi ürünlerin hangi dönemde ve ne kadar üretilip satılması veya depolanması kararları belirli kısıtlar çerçevesinde analiz edilmiştir. DP modelinin kurulmasından önce, planlama dönemlerinde üretilmesi gereken ürünler Pareto analizi ile belirlenmiştir. Ürünlerin belirlenmesinin ardından gelecek dönemlere ilişkin satış tahminleri, yapay sinir ağları (YSA) yöntemi ile hesaplanmıştır. 15 ürüne ait 180 karar değişkeni ve 207 sınırlayıcı koşuldan oluşan DP modelinin koşturulmasıyla, 65 ardışık çözüm sonucu en fazla kazanç sağlayacak en uygun ürün bileşimi modeli elde edilmiştir. Elde edilen en uygun DP modelinin çözümüne ilişkin duyarlılık analizleri yapılarak üretim yönetimi kararlarının daha iyi yorumlanması sağlanmıştır. Duyarlılık analizi sonucunda, planlanan model uygulandığı taktirde her bir döneme ilişkin kullanılamayan pres hattı kapasitesinin mevcut olduğu ve toplamda %15,5'lik bir üretim kaybının oluştuğu tespit edilmiştir. İşletmenin bu zaman zarfında ortalama 9.453 m3 daha fazla ürün üretebileceği, yani 4 dönemlik süreçte 51.518 m3 yerine 60.971 m3 üretim yapabileceği sonucuna varılmıştır. Aynı durum zaman yönünden değerlendirildiğinde, günde ortalama 22,22 saat yerine 18,77 saatlik bir çalışmayla da aynı üretimin gerçekleştirilebileceği görülmüştür. DP gibi karar verme tekniklerinin, Orman Ürünleri Sanayinde başarılı bir şekilde kullanılarak üretim kayıplarının azaltılacağı ve sektörün verimlilik ve kârlılığına büyük katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır.