Sülfat pişirmesinde açığa çıkan toplam indirgenmiş kükürt (TRS) bileşiklerinin oksijenle yükseltgenmesi

Abstract

Sülfat yönteminin diğer yöntemlere göre en önemli sakıncaların dan biri toplam indirgenmiş kükürt (TRS) bileşiklerinin neden olduğu hava kirliliğidir. TRS bileşikleri H2S, CH3SH, CH3SCH3 ve CHqSSCHo den meydana gelen bir karışım olup pişirme sırasında çözü nen ligninden açığa çıkan metoksil gruplarından ileri gelmektedir. Bugüne kadar sülfat yönteminde görülen hava kirliliğini azaltmak için çeşitli yöntemler denenmiştir. Denenen yöntemlerin önemli lerinden elektrostatik toz tutucuların kullanılması, boşaltma ve basınç düşürme gazlarının yoğunlaştırılması ve arta kalanlarının yakılması, siyah çözeltinin oksitlenmesi ve absorplayıcı maddelerin atık gazlara katılması sayılabilir. Bu çalışmada ise pişirmeye çeşitli aşamalarda belli miktarda oksijen gazı ilave edilip değişik sürelerde etki ettirilerek kayna ma noktası düşük olan metil merkaptanm kaynama noktası yüksek ci lan dimetil disülfüre yükseltgenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla hem kayın hem de sarıçam yongaları kullanılarak gerçekleştirilen denemelerden elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda, oksijen le TRS bileşiklerini yükseltgemek için iki alternatifin var olduğu belirlenmiştir. Bunlardan biri, TRS bileşiklerinin kapalı bir ortama alınarak ortam sıcaklığını 130°C veya 150°C, etkime süresini 30 2 2 dak., ortama ilave edilen oksijen miktarı ise 5 kg/ cm veya 10 kg Acm olarak alınıp TRS bileşiklerinin yükseltgenmesidir. TRS bileşikleri ni yükseltgemek için diğer bir yol ise pişirme tamamlandıktan sonra pişirme kazanının sıcaklığı belli dereceye kadar düşürülerek pişir me kazanına oksijen ilave etmektir. Bu şekilde yapılacak bir yük- seltgemede yükseltgeme değişkenleri etkime süresi 13 dak., etkime sıcaklığı 130°C veya 150°C, ortama ilave edilen oksijen miktarı 5 2 2 kg/ cm veya 10 kg/cm olarak uygulanabilir. Fakat, bu uygulama oksijen ilavesiyle kağıt hamurunun fiziksel ve optik özelliklerinde meydana gelebilecek düşmelerin az olması durumunda geçerli olabilir.