Orman ürünleri sanayi sektöründe çok boyutlu istatistiki yöntemler yardımıyla uygun yatırım alanlarının belirlenmesi (Karadeniz bölgesi örneği)

Abstract

Bu çalışmada Karadeniz bölgesi sanayi yapılanması içerisinde önemli pozisyona sahip olan, başta orman ürünleri sanayi sektörü olmak üzere, 6 imalat sanayi sektörü belirlenmiş ve bu sektörler kapsamında en uygun yatırım alanlarının tespiti amaçlanmıştır. 17 il ve 6 sektör bünyesinde elde edilen 59 değişken Taksonomi ve Temel Bileşenler Çözümlemesi ( Princapal Component Analysis ) yardımıyla analize tabi tutulmuştur. Taksonomi tekniğiyle illerin gelişmişlik düzeyleri belirlenmiştir. Temel bileşenler çözümlemesiyle temel bileşenler belirlendikten sonra hesaplanan gösterge değerlerine göre iller öncelikliden daha az öncelikliye doğru sıralanmıştır. Ayrıca temel bileşenlerin değişkenlerle olan korelasyonu incelenmiş ve %70'in üzeride korelasyon gösteren değişkenlere göre toplam varyansın %10'dan fazlasını açıklayan her temel bileşen için sıralamadaki öncelikli illere yapılacak yatırımlar tanımlanmıştır. Bu analizler sonucunda ülke genelinde imalat sanayinin %22'sini oluşturan orman ürünleri sanayisi için; Bayburt, Gümüşhane, Bartın, Artvin ve Sinop öncelikli yatırım yapılacak iller olarak belirlenmiştir. Ayrıca yüksek korelasyonlu değişkenler göz önüne alınarak 1. temel bileşen banka, teşvik ve küçük ölçekli işletme, 2. temel bileşen altyapı ve istihdam, 3. temel bileşen eğitim ve iletişim ve 4. temel bileşen eğitim yatırımları olarak tanımlanmıştır. Benzer değerlendirme kapsama alınan diğer 5 sanayi dalma (Gıda, içki ve tütün sanayi, Dokuma, giyim eşyası ve deri sanayi, Kağıt-kağıt ürünleri ve basım sanayi, Taş ve toprağa dayalı sanayi, Metal eşya-makine teçhizat, ulaşım aracı, ilmi ve mesleki ölçme aletleri sanayi ) da yapılmış ve yapılacak yatırımlarda il öncelikleri belirlenmiştir. Bulunan sonuçlarla imalat sanayine yapılacak yatırımlarda girişimcilere bilgi ve kolaylık sağlanması amaçlanmıştır.